CD-recensie

© Harry-Imre Dijkstra, augustus 2021

Aan sommige albums hoef je niet zoveel woorden te wijden omdat ze domweg steengoed zijn. Maar een album dat je bovenmatig steengoed wilt noemen – als het al een juiste combinatie van woorden is – mag best iets meer duiding. Het duo Paquin-Saiz Vega had in ieder geval geen bijzondere titel voor onderhavig album nodig, om de muzikale waar beter te verkopen: de namen van de componisten op de voorkant volstaan.

Met een beetje kennis van zaken kan vastgesteld worden dat de gespeelde werken voor viool en cello grotendeels door volksmuziek zijn geïnspireerd. Te beginnen met het werk Dhipli Zyia van Iannis Xenakis, die tijdens zijn arbeid hieraan nog analyselessen volgde bij Messiaen maar ondertussen als architect in dienst van Le Corbusier reeds naam maakte. Een kort werk vol woestheid en met een reeds aanwezige maniakaliteit die in zijn rijpe werken tot orkaansterkte zou groeien. Het vormt een prachtige opening en een sterk visitekaartje van dit duo: weinige maken op twee behoorlijk verschillende strijkinstrumenten tegelijkertijd zo'n eendrachtige en geïnspireerde indruk, met een volkomen natuurlijke en naadloze rolverdeling, die per maat kan wisselen.

Een sterke greep heeft het duo ook op het driedelige werk van Kodály, dat dusdanig volwaardig en vanzelfsprekend wordt uitgevoerd, dat de doorgaans opkomende vraag aangaande de behoorlijke lengte of de solistische capaciteiten van de spelers er opeens niet meer toe doet: dit tweetal ademt samen en bezielt elkaar. Ja, natuurlijk helpt het dat het ook privé een koppel is, maar al musicerend is het niet enkel vriendelijkheid tegenover elkaar: het mag en moet elkaar ook uitdagen. Is het duo van Kodály daarin al een lakmoesproef van formaat, wat dan te denken van de uiterst virtuoze Sonate voor viool en cello van Ravel, die in zijn muzikaal eerbetoon 'À la mémoire de Claude Debussy' de virtuositeit tot het uiterste opdrijft, maar tegelijk wel eist dat het uitgekiende lange lijnenspel – de heldere melodieën die juist zo'n kenmerk van Debussy's muziek zijn – en de verfijnde ritmiek nergens verzanden, nog los van de berg pizzicatonoten die allemaal duidelijk moeten klinken. De uitvoering van het duo Paquin-Saiz Vega vervult die eisen zodanig, dat het moeilijk is voor te stellen dat anderen dat ook niet zo doen. Vergelijking met recente opnames van het duo Philippens-Blijdorp op Rubicon Classics en van het duo Rowland-Bogdanovic op Challenge Classics bewijzen dat het lang niet zo vanzelfsprekend is! Op meerdere vlakken leggen voornoemde opnames het af.

Nog meer vergelijking biedt het indringende werk Castillo Interior van de Letse componist Peteris Vasks, dat zowel op dit album als dat van het duo Rowland-Bogdanovic staat. Beider muzikale benaderingen zijn zeer overtuigend, maar een aanzienlijk beter verhaal wordt gebracht door het duo Paquin-Saiz Vega, dat met een van meet af aan sterke frasering en dito spanningsbogen over groepen maten heen een diep gevoel van religiositeit weet los te zingen, waarbij de kerkakoestiek bovendien een derde partij lijkt mee te spelen. Ook de dramatische overgangen komen bij dit duo beter voorbereid en spannender tot leven. De afsluitende passage met liefdevolle samenklanken brengt dan nog een magische lichtstraal over het geheel in deze uitvoering.

Het geweldige samenspel van violist Paquin en celliste Saiz Vega mag duidelijk zijn, ook de instrumenten van de twee passen uitstekend bij elkaar qua toon en kleur. Niet vreemd, want ze zijn van dezelfde bouwer: Marc Paquin zelf! Al vijftien jaar is hij professioneel luthier, met een atelier in Granada in Spanje. Vele bekende musici hebben zijn instrumenten bejubeld en de Nederlandse violiste Merel Vercammen bespeelt ook een Paquin. Zo'n combinatie van begaafdheden als bij Paquin mag men uniek noemen, maar laten we hier toch het prachtige resultaat van de muzikale prestatie van het duo vooropstellen.

index