CD-recensie

© Gerard van der Leeuw, oktober 2019

Hij was de zoon van een chazan uit Offenbach am Main, werd tweehonderd jaar geleden geboren op de Großer Griechenmarkt nr. 1 in Keulen en werd een van de zeer groten van de Franse opéra bouffe: Jacob, Jacques Offenbach (1819-1880).

Als een prima bijdrage aan dit jubileumjaar verscheen onlangs een prachtige cd met zijn celloconcert met de jonge Franse cellist Edgar Moreau, ‘le Petit Prince de violoncelle’.

	Offenbach door Nadar naar Édouard Riou

Voordat Offenbach aan zijn indrukwekkende reeks opera’s begon had hij al een hele carrière als cellist achter de rug. Hij trad op met o.a. Anton Rubinstein, Josef Joachim en Liszt. Samen met Felix Mendelssohn speelde hij voor koningin Victoria van Engeland. Zijn Concerto Militaire voor cello, een groots opgezet en duivels moeilijk werk, dateert vermoedelijk uit 1847, het jaar waarin Offenbach zelf het eerste deel uitvoerde. Lange tijd was het concert slechts bekend uit de versie van Jean-Max Clement. Een versie met een ander, veel korter slotrondo, de laatste twee delen georkestreerd door Clement. Pas in 2006 reconstrueerde de Franse musicoloog en dirigent Jean-Christophe Keck, de uitgever van de Offenbach Edition Keck (OEK) op basis van door hem in Keulen en Washington gevonden handschriften de partituur. Deze versie werd in 2007 voor het eerst opgenomen door cellist Jérôme Pernoo met Les Musiciens du Louvre o.l.v. Marc Minkowski. (1)

Offenbach schreef een concert vol contrasten, met twee enorm virtuoze hoekdelen waarin het uiterste van de cellist verlangd wordt. Het middendeel is dan weer van een haast Schubertiaanse gratie. Het is een concert vol invallen, maar ook vol met verstilde momenten. Bijzonder is de orkestpartij die het militaire karakter van het stuk perfect onderstreept.

Een vondst is de toegift: het voor Heinrich Schiff geschreven celloconcert van ‘enfant terrible’ en meesterpianist Friedrich Gulda (1930-2000). Ook dit concert geschreven voor harmonieorkest, maar met medewerking van een (electrische) gitaar. Schiff maakte helaas nooit een officiële opname van het werk, maar op YouTube kunt u een uitvoering van hem vinden, gedirigeerd door Gulda. Wie het overig compositorisch werk van Gulda een beetje kent, weet wat hem te wachten staat: een uiterst curieuze, maar volledig overtuigende mengeling van Big band, Oostenrijks gejodel, alpenhoorns, Mozart, hoempapa, Schubert en in het centrum een
indrukwekkende cadens.

Dit zijn grandioze uitvoeringen waar het jeugdig enthousiasme
van af spat. Les Forces Majeures o.l.v. Raphaël Merlin bieden
Moreau uitstekend weerwerk.

_______________
(1) Archiv Produktion 477.6503

index