CD-recensie
© Gerard van der Leeuw, december 2018
Costanzi: Sonate per violoncello Costanzi: Sinfonie per violoncello Giovanni Sollima en Monika Leskovar (cello), Gianluca Ubaldi (pauken en tamburella), Arianna Art Ensemble: Andrea Rigano (cello), Paolo Rigano (aartsluit) Cinzia Guarino (klavecimbel) Inmiddels ook op Spotify |
|
De hierboven al genoemde cellist en componist Giovanni Battista Costanzi (1704-1778), de componist van de kerstmuziek van 1728, was al vanaf zijn 17de jaar tot de dood van de kardinaal in 1740 in dienst van Ottoboni. Daarnaast was hij maestro di cappella in een aantal belangrijke kerken in Rome: in 1729 in de San Luigi dei Francesi, in 1743 in de San Marco en de Santa Maria in Vallicella en ten slotte in 1755 van de Cappella Giulia. Hij moet een enorm virtuoos op de cello geweest zijn en werd door de Romeinen dan ook liefkozend ‘Giovannino del violoncello’ genoemd. De vader van Luigi Boccherini koos niet voor niets in 1757 Costanzi uit als leraar van zijn briljante zoon. Op een paar incidentele uitvoeringen na, bleven zijn kerkmuziek, zijn opera’s en zijn oratoria in de bibliotheken op de plank liggen. Maar zijn muziek voor cello beleeft een ware renaissance.
De Siciliaanse cellist en componist Giovanni Sollima, geboren in 1962 in Palermo, beschouwt zichzelf in zekere zin als een alterego van zijn naamgenoot Costanzi. Net als Costanzi is hij een virtuoos cellist die onvermoeibaar de grenzen van het instrument opzoekt en net als zijn voorganger laat hij zich als componist graag inspireren door tal van muzikale stijlen, waaronder de rijke Italiaanse volksmuziek. Voor het Spaanse Glossa-label maakte hij de afgelopen jaren twee prachtige cd’s met cellowerken van Costanzi. En: als aanvulling vindt u op beide cd’s een op Costanzi geïnspireerde compositie van Sollima zelf, respectievelijk het geestige Il mandataro en The Hunting Sonata, een hommage aan Costanzi’s Sonate ‘ad uso de corni da caccia’.
Als je beide cd’s beluisterd hebt, heb je een goed overzicht over Costanzi’s muzikale ontwikkeling. Waar in het vroege werk de invloed van Corelli nog duidelijk te bespeuren valt, laten de latere werken duidelijk de nieuwe tijd aanbreken. Toen Costanzi overleed was Beethoven 7 jaar oud, tenslotte. Ik moest af en toe denken aan de cellosonates van Pieter Hellendaal, die ook zo mooi aarzelen tussen Barok en vroeg klassiek. Ottoboni had smaak: dit is prachtige muziek.