Der Dichter spricht

Schubert: Pianosonate in Bes, D 960.
Schumann: Kinderszenen op. 15.
Chopin: Ballade in f, op. 52.

Marietta Petkova (piano)

UMCO 978 9086 69 060 2 • 74' •

 

 

 

 

 

---

Niet een gewoon cd-doosje, maar een mooi verzorgd boekje van 15 x 20 cm omhult deze uitgave. De titel is ontleend aan de epiloog van Kinderszenen. In 30 bladzijden leiden Marietta Petkova en interviewster Wenneke Savenije ons door de dichterlijke wereld van de 19de eeuwse romantische muziek, met als motto's Schumanns uitspraak: 'Iedere toonkunstenaar is een dichter, maar we léén van een hogere orde'. De illustraties zijn mooi, o.a. een afbeelding van het voor dergelijke doelen al vaak gebruikte schilderij Der Wanderer über dem Nebelmeer van Caspar David Friedrich. Kortom: alles werkt mee om het natuurtalent Petkova zo dichterlijk mogelijk te presenteren.

De opnamen werden gemaakt in de Doelen in Rotterdam in november 2006 (Schumann en Chopin) en juni 2007 (Schubert). Zoals bekend houdt Marietta Petkova niet van studio-opnamen. Zij prefereert de spontaniteit van de concertopname en de wisselwerking met het publiek. Dat publiek weet zich hier muisstil te houden, kleine bijgeluidjes storen niet, maar dragen bij aan de sfeer. Er is ademloos geluisterd. Ik ga uit van het laatste, want het podiumfenomeen Petkova weet zalen in vervoering te brengen met haar romantische spel. Ze geeft haar publiek het gevoel iets met hen te delen.

Als ik dan dit concert op cd beluister, is de betovering minder groot. Met de klank van de Steinway is niets mis, integendeel. Natuurlijk heeft Petkova alle vereiste techniek in huis, en méér. Maar Schubert valt mij nogal tegen. Zo'n stuk als het lange openingsdeel van de grote sonate in Bes, met al die pauzes en al die wisselingen van verstilling en storm, is heel delicaat. Aan de pianist de opdracht om een verhaal te vertellen, een spanningsboog te trekken en eenheid te scheppen. Wat ik hoor is een opeenvolging van losse episodes, nu eens kalm, dan weer stormachtig, maar zonder logisch verband. Aan de vele rubati en de voortdurende onvastheid van tempo lijkt de zin te ontbreken. Er wordt geploeterd alsof ze er zelf niet in gelooft. In de andere delen gaat het beter, maar de indruk van dat eerste Molto moderato wordt er niet door weggenomen. Heb ik hier te maken met de teleurstelling die onvermijdelijk komt als de verwachtingen te hoog gespannen waren?

Gelukkig komt het goed. Kinderszenen komt er prachtig uit. In deze cyclus, in feite veel episodischer dan de Schubert-sonate, beluister ik wèl de urgentie van één verhaal. Rubato komt hier voort uit innnelijke noodzaak. Het spel is soepel, romantisch - in de goede zin van het woord - en puntig. En de geweldigde, emotionele, zinderende allure van de virtuoze Ballade van Chopin is niet te overtreffen. Die Petkova: toch een schitterende pianiste.