CD-recensie

© Emanuel Overbeeke, april 2016

The Music of Stefan Wolpe Volume 7 Wolpe: Second Piece for Violin alone - Duo for two violins - Two Studies fort wo violins and piano - Sonata for violin and piano - Second sonata for violin and piano - Piece in two parts for violin alone Movses Pagossian en Susan Grace (viool), Varty Manouelian (piano) Bridge 9452 • 70' •

	Stefan Wolpe

Deze cd kreeg ik toegestuurd als download. Dat riep gemengde reacties op. Goed was de geluidskwaliteit die aanmerkelijk beter was dan bij eerdere cd's die ik in deze vorm hoorde. Minder prettig is het ontbreken van een cd-boekje met informatie over muziek, musici en opname. Dat is jammer omdat ik blij ben met de inzet voor deze onbekende muziek waarover ik graag meer wil weten, ook al had ik soms moeite om mijn aandacht erbij te houden. Dat laatste ligt zowel aan Wolpe als aan de vertolkers. Wolpe (1902-1972) staat in deze stukken in de traditie van het expressionisme en de collagetechniek; de soms groteske vormen van zijn vooroorlogse composities zijn verdwenen, maar de liefde voor wilde atonaliteit is gebleven, met name in de Second Piece for Violin Alone en het Duo for Two Violins. De korte stukken hebben als extra aantrekkelijkheid dat Wolpe zich niet laat verleiden tot een Hindemith-achtige langdradigheid en richtingloosheid.

Hoe zelden men de stukken ook hoort, er bestaat inmiddels bij Wolpe een uitvoeringstraditie. 'Oudjes' als David Tudor en Peter Serkin benadrukten sterk de verwantschap van Wolpe met de Tweede Weense School, meer in Wolpe's heftigheid dan in zijn middelen. De jongeren, met de pianist voorop, doen dat tot op zekere hoogte ook: heeft de muziek de lenigheid van Webern en de volheid van Berg en de meest expressionistische Bartók in combinatie met de overblijfselen van de collagetechniek, dan zijn de musici op hun best. Echter, Manouelian c.s. spelen deze stukken te mild en te beschaafd, veel zachtaardiger dan musici van vijftig jaar terug als David Tudor en Peter Serkin dat deden. In dit geval is die beschaving een bezwaar: hoe ontwrichtender de muziek, hoe beter de uitvoering.

Naarmate de cd vordert, trekt de muziek meer de aandacht dan de musici. De musici zijn behalve zeer goed ook voldoende onpersoonlijk om zichzelf niet al te zeer op de voorgrond te willen plaatsen. En bij deze muziek begrijpt men waarom bij Wolpe's begrafenis een deel klonk uit Beethovens kwartet opus 127. Als model van gestuurde gekkigheid blijft de late Beethoven, niet alleen voor Wolpe, een machtige bron van inspiratie.

index