CD-recensie

© Emanuel Overbeeke, januari 2024

In november van dit jaar vindt in Amsterdam een nieuwe editie plaats van de Cello Biennale. Onderdeel van dit festijn is een concours. Deelnemers die de tweede ronde halen, moeten als verplicht werk een Nederlandse compositie spelen, waarbij zij kunnen kiezen uit negen (groepen van) stukken, waaronder de vijf op deze digitale uitgave - deze vijf tellen op het concours als één nummer. De lijst van negen (klik hier voor het overzicht) zegt veel over recente Nederlandse muziek, maar dat terzijde.

	Theo Verbey (1959-2019)

De positie van het vijftal zegt iets over het karakter ervan: het zijn zowel oefeningen in techniek als in voordracht. De techniek is aangegeven in de titels van de vijf delen (On Rhythm, On Color, On Speed, On Intonation en On Double Stops). De omgang met voordracht zegt niet alleen veel over de componist, maar ook over de musicus. Verbey werd in zijn laatste jaren meer en meer een componist van omvangrijke vormen met klassiek instinct voor proportie en met een neotonaal karakter, in harmonie en in gestiek. Omvangrijk zijn deze vijf stukken niet (het kortste duurt een minuut, het langste nog geen drie minuten). Neotonaal in de ruimste zin van het woord zijn ze onmiskenbaar. De kortheid van de stukken geeft de werken iets kortademigs wat Verbeys langere werken absoluut niet hebben.

	Lucia Swarts

Hoort dit bij het voornemen de cellisten op de proef te stellen (Verbey schreef de vijf stukken in 2006 voor een eerdere editie van de Cello Biennale), lijn moeten brengen in een reeks van muzikale gebaren? Of wilde Verbey collages maken van uiteenlopende figuren? Of is het de keuze van de celliste Lucia Swarts om in haar uitvoering de verscheidenheid te laten prevaleren boven de lange lijn? Kunnen deze stukken ook anders gespeeld worden (ik ken geen andere uitvoeringen)? Vast staat dat Verbey zeer goed wist hoe hij voor cello moest schrijven, dat Swarts mij niet doet twijfelen aan de juistheid van de vormen (wat uiteraard zeer pleit voor haar spel) en dat de opname uitstekend is. Of een andere benadering ook overtuigend is, horen we op zijn laatst in november.

index