CD-recensie

© Emanuel Overbeeke, december 2018

In de eerste jaren na 1970 ging er in de historische uitvoeringspraktijk veel fout, vooral wat betreft de beheersing van de instrumenten, maar gebeurde er veel avontuurlijks, vooral inzake de interpretatie. Inmiddels gaat er veel minder fout (de beheersing van de instrumenten is nu vanzelfsprekend) maar ook minder goed (het avontuur is grotendeels verdwenen omdat er een consensus is gegroeid, waarbinnen persoonlijke verschillen vooral variaties op hetzelfde thema zijn en waarbij de nieuwe speelwijze meer en meer een onderdeel wordt van een traditioneel concept inzake tempo en vorm). Dit verschijnsel doet zich op minder drastische wijze ook voor bij Les Siècles. Dit Franse orkest wil zich toeleggen op uitvoeringen van orkestmuziek van rond 1900 op instrumenten uit deze periode. Aanvankelijk stoorde de niet optimale klank te meer omdat we uit de vooroorlogse jaren opnamen hebben van superieure dirigenten als Monteux en Inghelbrecht, waar Roth met dezelfde instrumenten ver bij achter blijft. Met de jaren echter verschoof mijn aandacht van de klank naar de visie en werd mijn oordeel positiever. De orkestleden beheersen hun instrumenten veel beter en Roth wordt een steeds betere dirigent. Zijn laatste twee cd's met werken van Ravel (de een met het volledige Daphnis et Chloé, de ander met onder meer het complete Ma mère l'oye) waren al een flinke stap voorwaarts. Deze cd met Debussy is nog beter. De meest opmerkelijke uitvoeringen zijn die van Prélude à l'après-midi d'un faune en de Nocturnes waarin Roth dankzij de instrumenten en waarschijnlijk ook door de opname een veel grotere transparantie en veel minder versmeltende klank bereikt zonder dat het droog klinkt. De vertolking van Jeux is opmerkelijk omdat Roth als een der eersten overtuigend los komt van de verzengende en onheilszwangere klank die dankzij Boulez en ook Haitink met dit werk verbonden is. Roth is weliswaar (nog) geen Monteux die in 1913 de première van dit werk dirigeerde, maar hij heeft, net als zijn authentieke broeders en zusters, begrepen dat en hoe hij de verworvenheden van de historische uitvoeringspraktijk dienstbaar moet maken aan een interpretatie die in laatste instantie buiten de tijd staat.

index