CD-recensie

© Emanuel Overbeeke, september 2018

Jazz en jazz is twee. Deze jazzy interpretaties staan ver van die van Peter Beets die met zijn gezelschap flarden van Chopin verwerkt in stukken in up-tempo waarbij de luisteraar hopelijk zeer demonstratief uit zijn dak gaat. Wie de ter hand genomen stukken van Chopin niet kent, zou ze misschien niet eens eruit halen, zo terloops worden ze vaak behandeld. Bij het Quatuor Debussy met mede-musici (allen Fransen) is de vervoering veel meer verinnerlijkt, mede door de rol van de accordeon die op de ontluikende extase een bijna dempende invloed uitoefent. Wat ook dempend werkt, is het langdurig experimenteren met texturen waarin Debussy dan weer zeer nadrukkelijk aanwezig en dan weer alleen met een gebaren. Debussy is een dankbare prooi voor jazzmusici, ten eerste doordat zijn harmonie tegen het modale aanleunt en ten tweede omdat zijn melodiestijl, die soms traditionele lichte en zware maatdelen negeert, zich uitstekend leent voor de meest kronkelige parcoursen in de melodiestemmen.

Deze musici zijn niet uit op een stijl waarin eerst iedereen het thema speelt, daarna alle melodie-instrumenten meer of minder vrij improviseren boven een strak aangehouden in de bassectie. Er is hier geen bassectie in de traditionele zin van het woord met als gevolg dat een ritmisch kader soms veel minder duidelijk is en de passages al dan niet ontleend aan Debussy soms in de lucht blijven hangen. Van een swingende en opzwepende continuïteit als bij Peter Beets en zijn groep is hier weinig te merken. De continuïteit zit in de melodieën en de ontwikkeling ervan op een vaak on-instinctieve wijze. De elementen in Debussy's harmonie die zich lenen voor jazzy akkoorden worden flink geëxploiteerd. De vormen van alle delen staan ver af van zowel de originelen als conventionele jazzstukken (lees voor conventioneel: bebop-achtig in de improvisaties en pre-bebop-achtig in de stramienen). Deze musici zijn post-bebop-achtig in hun stramienen (op dit punt lijken de stukken op die van John Coltrane.) Door Debussy's harmonieën in deze context te plaatsen, worden ze moderner en lijken Debussy's vormen ondanks verrassende details minder vernieuwend en dichter te staan bij klassieke voorbeelden. Dat is de interessantste ontdekking bij de cd.

Het resultaat van al deze overwegingen is een cd die ergens tussen Debussy en jazz instaat. (Peter Beets kiest resoluut voor jazz, de musici op deze cd zijn jazz-musici maar hebben helaas teveel ontzag voor hun inspiratiebron.) Als de musici hebben gestreefd naar een balans, dan is het resultaat iets dat men met zorg moet beluisteren en dat men eerder verwacht op een zeer beschaafd avant-garde-concert dan in een nachtclub, eerder Amsterdam-Zuid met een Franse slag dan Detroit. Mocht die vorm van jazz smaken naar meer, na beluistering van de cd kunt u op Spotify terecht voor een bonus track.

index