CD-recensie

 

© Emanuel Overbeeke, april 2022

Beethoven: Pianoconcert nr. 1 in C, op. 15 - nr. 3 in c, op. 37

Kristian Bezuidenhout (fortepiano), Freiburger Barockorchester o.l.v. Pablo Heras-Casado
Harmonia Mundi 902412 • 67' •
Opname: dec. 2017, Ensemblehaus, Freiburg (D)

 

Onlangs was een fragment van deze cd te horen bij Discotabel. Een van de panelleden klaagde over de opname en zei niets over de uitvoering. Ik reageer andersom. Dat de opname niet volmaakt is (het panellid, als opnameleider ongetwijfeld iemand met betere oren) vind ik geen bezwaar zolang er wordt gemusiceerd op dit uitzonderlijk niveau. Het meest nieuwswaardige aan deze cd zijn voor mij twee feiten. Bezuidenhout, Heras-Casado en de Freiburger keurtroepen voltooien hiermee hun serie met alle de vijf pianoconcerten van Beethoven (ik zie uit naar hun opnamen van Beethovens overige werken voor piano en orkest).

Het tweede feit is dat deze cd bevestigt wat elders in de HIP (Historically Informed Practice) ook plaats vindt: de wat ooit authentieke uitvoeringspraktijk heette gaat meer en meer lijken op de uitvoeringspraktijk die het vijftig jaar terug heftig bestreed. Veranderd is de verfijning in de klank en de subtiliteit in de frasering, maar de klank van oude instrumenten of kopieën laat zich met steeds minder moeite passen in de ‘oudere' structuurzin en aandacht voor lange lijnen. In dit geval kan men daarvoor nog als excuus aanwenden dat men bij stukken voor grote bezettingen veel minder vrijheden in de puls kan veroorloven dan bij stukken voor kleinere bezettingen (in de concerten en solowerken van Mozart is Bezuidenhout veel eigenzinniger), maar zelfs op de weinige momenten waarop de solist meer ruimte heeft, met name in de langzame delen en in de cadensen, krijg ik meer en meer associaties met oudere pianisten.

Nog sterker, hij en de dirigent zijn in staat om ook uit oude instrumenten een robuuste klank te toveren (of ligt dit meer aan de opname?). Dat Heras-Casado ook excelleert in repertoire van voor en na Beethoven is geen toeval. De klankwereld die ooit het exclusieve domein was van de oude muziek heeft ook de latere muziek geïnjecteerd waardoor het energieke karakter van de onauthentieke speelwijze mogelijk blijkt met oude instrumenten en omgekeerd de niet zo oude muziek een aaibaarheid krijgt die voorheen uitzonderlijk was. Misschien laait de oude controverse weer flink op als Bezuidenhout zich wil wagen aan solowerken van Beethoven en Schubert (iets wat bij beslist moet doen), al hoop ik liever dat hij daarin doet wat hij hier met de concerten doet. Nog even en beide heren zijn een voorbeeld van het nieuwe normaal: eerst speelde men oude muziek zoals men latere muziek speelde, nu zet de oude muziek de toon voor de latere muziek. In beide gevallen is de hedendaagse smaak de motor.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links