CD-recensie

© Emanuel Overbeeke, februari 2016

Voordat ik de cd hoorde, las ik de recensies. Die waren zonder uitzondering laaiend. En gelijk hebben ze! Let me tell you is een van de beste stukken van de laatste dertig jaar en bevestigt het prettige adagium dat kwaliteit los staat van stijl. Ook al is de stijl te beschrijven, de kracht zit in de timing, de balans tussen de instrumenten, de proporties tussen de onderdelen en het vermogen de tijd te doen vergeten. Dit klinkt volstrekt abstract - en dat is ook de bedoeling, want het geeft aan dat fenomenen als moderniteit of ouderdom, vertrouwd en exotisch, in wezen geen rol (horen te) spelen bij de waardering. En als de stijl dan toch beschreven moet worden: de combinatie en toepassing van bestaande instrumenten geeft nieuwe, ongehoorde klanken die de luisteraar op het verkeerde been kunnen zetten; hiërarchie in de stijl is niet alleen een kwestie van harmonie maar van alle ingrediënten en de harmonie staat ver buiten de tegenstelling tonaal-atonaal. Het libretto is geschreven door muziekpublicist-romancier Paul Griffiths die hiervoor zijn roman Let me tell you uit 2008 omwerkte. Voor die tekst baseerde hij zich op de regels van Ophelia uit Shakespeare's Hamlet, met dien verstande dat hij wel haar woorden maar niet haar verhaal overnam. Centraal in Griffiths' tekst staat het gegeven van de herinnering en de manier waarop de muziek de ervaring van tijd verandert. Griffiths wist uiteraard niet wat Abrahamsen met zijn tekst zou doen, maar hij kreeg een compositie die zowel illustratie is van de tekst als een verklanking los van de woorden. Vervolgens schreef Griffiths de toelichting bij de muziek op een toon alsof hij een dode componist tot leven zal wekken. Abrahamsen leeft gelukkig nog. Hier krijgt hij een pleidooi van musici die weliswaar uitgesproken persoonlijkheden zijn maar niet demonstratief staan tussen componist en luisteraar. Begin dit jaar won hij voor dit werk de Amerikaanse Grawemeyer Award die geldt als een soort Nobelprijs voor componisten. Daarmee voegt hij zich in het gezelschap van eerdere winnaars onder wie Wolfgang Rihm, Michel van der Aa, Louis Andriessen, Esa-Pekka Salonen, Peter Lieberson, Györgi Kurtág, Unsuk Chin, Kaija Saariaho, Pierre Boulez, Thomas Adès, Toru Takemitsu en Györgi Ligeti. Een tijdperk kan het slechter treffen. De totale speelduur is met slechts 33 minuten wel erg karig uitgevallen.

index