CD-recensie
© Aart van der Wal, april 2018
Walton: Altvioolconcert - Sonate voor strijkorkest (bewerking door Walton en Malcolm Arnold van het Strijkkwartet in a) - Partita James Ehnes (altviool), BBC Symphony Orchestra o.l.v. Edward Gardner |
De muziek van de Britse componist William Walton (1902-1983) staat slechts zelden op de lessenaars van de Nederlandse orkesten. Het is het wrede lot van de meeste Engelse muziek, onverschillig of het orkestwerken, concerten, oratoria, opera's of kamermuziek betreft. En het concertpubliek mag dus in dit lot delen. Zouden we er misschien te weinig affiniteit mee hebben? Of zoiets in de trant van wat de boer niet kent dat eet hij niet? Een soortgelijk lot valt de muziek van bijvoorbeeld Nielsen en Sibelius ten deel. Terwijl de symfonieën van Bruckner en Mahler voor vrijwel alle Nederlandse orkesten tot 'gefundenes Fressen' zijn gedegradeerd, wordt een groot deel van een buitengewoon interessant repertoire compleet verwaarloosd. Terwijl de toekomst van het traditionele symfonieorkest nu juist samenhangt met vernieuwing, verbreding en verdieping; en al helemaal niet met routineus programmeren. Maar misschien maak ik het nog mee dat het kwartje uiteindelijk valt? Tot die tijd is de muziekliefhebber in ieder geval aangewezen op andere media, waarbij de cd nog steeds een belangrijke rol mag vervullen.
De muziek van William Walton hoort net zo goed bij wat ik maar de Britse muzikale identiteit noem als - zomaar in willekeurige volgorde - die van Elgar, Delius, Parry, Stanford, Arnold, Purcell, Gibbons, Byrd, Britten en Vaughan Williams. Wie zich er serieus in verdiept wordt al snel beloond, want hij stuit dan op uiterst creatieve, vruchtbare grond. Van de virginalisten tot Thomas Adès kunnen we, als we dat tenminste willen, eindeloos ons muzikale hart ophalen en genieten van een wijds panorama dat steeds opnieuw, dankzij de in het spel zijnde grote variëteit, voor de meest uiteenlopende verrassingen zorgt. Onbevangen luisteren, zonder vooroordelen (zonder 'bias', zoals de Engelsen zeggen) brengt al snel een uitermate boeiende ontdekkingstocht binnen oorbereik. En wie er eenmaal aan verslingerd is geraakt... U bent dus alvast gewaarschuwd!
Wie Elgar hoort, denkt onwillekeurig: 'typisch Brits'. Door en door Engelse muziek die de Engelse orkesten en dirigenten in de genen zit. En niet alleen dat: ook de vele amateurgezelschappen die het land rijk is weten er uitstekend weg mee. Ook wat dit betreft kent Engeland een veel rijkere en tevens bredere muziekcultuur dan ons land.
James Ehnes, de solist in het Altvioolconcert (hier uitgevoerd in de uit 1961 daterende en daarmee laatste versie), mag dan geen Brit maar een Canadees zijn, het idiomatische karakter en de warme gloed van zijn vertolking is er niet minder om. Hoewel. Canada hoort nog steeds bij de Commonwealth of Nations. Prachtige en deels ook uiterst virtuoze muziek van Sir William (kunstenaars van dit kaliber verhef je natuurlijk in de adelstand!), subliem uitgevoerd door een Brits toporkest onder een Britse topdirigent, met als primus inter pares een Canadese topviolist (die zowel op de viool als de altviool excelleert). Last but not least is er het Britse label Chandos dat deze drie werken tot in de puntjes in Watford heeft vastgelegd. Laat u zich verrassen!