CD-recensie

 

© Aart van der Wal, januari 2022

Villard: Messe à six voix op. 44*

Martin: Messe pour double Choeur a cappella

Académie Vocale de Suisse Romande o.l.v. Renaud Bouvier* en Dominique Tille
Claves 50-3003 • 59' •
Opname: juli 2021, Église de la Roche (Zwitserland)

Vanaf 22 januari beschikbaar

 

Ieder land behoort zorgvuldig om te gaan met het nationaal cultureel erfgoed. Wat de muziek betreft betekent dit niet alleen het verzamelen, restaureren en archiveren van manuscripten, eerste drukken, correspondentie, enz. maar ook het regelmatig uitvoeren van die muziek op de vele concertpodia die ons land telt. En dan niet alleen de muziek die zo ongeveer tot de canon wordt gerekend.

Met straatnaambordjes alleen zijn we er dus niet. Dat het niet alleen een kwestie van voldoende financiële middelen is mag net zo duidelijk zijn als het schrikbarend gebrek aan nationaal besef van waarde en betekenis van ons muzikale erfgoed. Een besef dat feitelijk begint bij de ensembles, orkesten en koren, want zij zijn het immers die de tot de dag van vandaag zo ernstig verwaarloosde Nederlandse muziek onder de aandacht van het publiek moeten brengen. Ze laten het kopje wat dit betreft helaas nogal hangen.

Natuurlijk, er zijn op discografisch gebied gelukkig her en der uitzonderingen (ik denk aan bijvoorbeeld de schitterende Tristan Keuris-uitgave en aan de albums gewijd aan vader Hendrik en vooral zoon Louis Andriessen, aan Otto Ketting en Alphons Diepenbrock), maar op het concertpodium schitteren hun werken veelal door afwezigheid. Het was uitgerekend CPO, een Duits muzieklabel, dat zich in het laatste decennium juist wel om het orkestrepertoire van Nederlandse componisten bekommerde, met daarbij dirigent David Porcelijn in de voorhoede. Duitse orkesten die wél die Nederlandse muziek spelen, het is de wereld op zijn kop.

Het waren zomaar wat gedachten die me te binnen schoten toen ik een van Claves' recente albums onder ogen kreeg, met belangrijke koorwerken van twee Zwitserse componisten: Valentin Villard (1985) en Frank Martin (1890-1974).

Villard werd bijna een eeuw later geboren dan Martin, maar er blijkt wel degelijk sprake te zijn van muzikale verwantschap: beide componisten excelleren in de scherp gerande juxtapositie tussen het vocale en het instrumentale, hadden daarvoor geen bizarre harmonische kleurstellingen nodig, maar kozen liever voor een strikt helder, bijna filigrain stemmenweefsel. Het is deze transparante textuur die in deze beide a capella koorwerken optimaal tot haar recht komt. Waarbij de dubbelkorige mis van Martin (hij woonde overigens jarenlang in Naarden) in dit genre tot een waar monument kon uitgroeien (er is een groot aantal opnamen van voorhanden). Of de mis van Villard, gecomponeerd tussen 2008 en 2011 (tevens een discografische wereldpremière), het net zo ver zal brengen moet uiteraard worden afgewacht, maar dat het een schitterend geconcipieerd werk (feitelijk eveneens een dubbelkoor omdat er zes aparte solostemmen in zijn opgenomen) staat voor mij buiten kijf.

Het lijkt de doelstelling van de Académie Vocale de Suisse Romande (AVSR) te zijn om koorwerken te presenteren die stammen uit het Frans sprekende deel van Zwitserland. Werken die onderling zowel overeenkomsten als verschillen vertonen.

Het AVSR is een professioneel kamerkoor, in die zin vergelijkbaar met ons Nederlands Kamerkoor en Cappella Amsterdam, waarvan de leden worden gevormd door beroepszangers en getalenteerde studenten afkomstig van de conservatoria uit het Frans-Zwitsers taalgebied (tevens een belangrijk cultuurgebied).

Het vocaal ensemble werd in 2009 opgericht door Renaud Bouvier en Dominique Tille, tot op de huidige dag de artistieke leiders. Waarbij ik mij kan voorstellen dat afhankelijk van het gekozen koorproject (met de nadruk op koormuziek uit de twintigste en eenentwintigste eeuw) de zangers op basis van timbre en stembereik worden uitgewisseld. Deze vorm van vocale ‘alchemie' past immers in de flexibele aanpak die de artistieke leiding nastreeft.

Het AVSR biedt een uiterst verzorgde koorklank. Articulatie en dictie zijn boven iedere kritiek verheven, de Latijnse uitspraak is vlekkeloos en de verschillende timbres mengen zich zonder een spoortje ongemak. De kwaliteit van deze productie komt ook tot uitdrukking in de door Johannes Kammann gemaakte opname in de kerk van het Zwitserse Roche. In het boekje is de Latijnse (standaard)mistekst niet opgenomen, maar die is op het internet of anders wel in uw eigen collectie voorhanden.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links