CD-recensie

© Aart van der Wal, november 2016

Een symfonie kan iedereen schrijven, een strijkkwartet is slechts voor weinigen weggelegd. Het is misschien wat kort door de bocht, maar er zit zeker een kern van waarheid in: in een kwartet valt niets te maskeren, in hoofdstemmen noch in tussenstemmen. Een ander citaat: een goed gesprek tussen vier heren (vroeger welteverstaan, want tegenwoordig zijn ook de dames in dit metier gelukkig alom present). Het zegt niet alleen iets fundamenteels over het componeren, maar ook over de musici die deze muziek op hun lessenaar krijgen.

Is een ensemble niet op topniveau als het smetteloos klinkt? Zo viel tenminste in de Volkskrant te lezen, in een recensie van deze nieuwe cd van Merlijn Kerkhof: '[.] over de gehele linie is het nog geen topkwartet, daarvoor zijn de solo's nog wat onuitgesproken en klinkt het allemaal iets te smetteloos'. Ik zou het eerder willen omdraaien: er is van een topensemble geen sprake als het niet smetteloos klinkt. En met die soli is echt niets mis. Ik denk niet dat het ingewikkelder hoeft te worden gemaakt. Dit debuut bij Harmonia Mundi is niet alleen vlekkeloos maar ook met de deels melancholieke Slavische uitstraling die beide kwartetten zo eigen is. Hoe kan het ook anders, het is Tsjaikovski. Maar anders dan bijvoorbeeld het Borodin Quartet worden de contrasten minder geprononceerd uitgespeeld, is de stemvoering transparanter en het landschap daardoor iets bleker. Het komt de muziek echter wel ten goede. Wat we horen zijn vier stemmen met gelijksoortig gewicht in een sterk contrasterend discours vol met aangename verrassingen. Dit is ensemblespel van de hoogste orde, met een energieke en veerkrachtige ritmiek, fraai uitgesponnen naast scherp geprofileerde fraseringen en van een hoog individueel karakter. En bij zoveel romantische gloed zou je bijna vergeten dat dit ensemble veel heeft geïnvesteerd in eigentijdse muziek en heeft samengewerkt met onder meer Sofia Goebaidoelina, (Louis Andriessen en Hans Abrahamsen. Van Steven Makey gaf het Heath Quartet de Europese première van diens 'Gaggle and Flock' en de wereldpremière van John Musto's 'Another Place'. Maar ook de strijkkwartetten van Michael Tippett en Thomas Adès' 'Arcadania' staan op het repertoire. Het zijn dus niet alleen de bekende museumstukken die het ensemble over het voetlicht brengt. Dat het een topensemble is wordt ook nog eens bevestigd door hun agent: het prestigieuze Britse Askonas Holt (ook topdirigenten als Bernard Haitink en Simon Rattle behoren tot de 'klantenkring') neemt die honneurs waar. Samengevat: met deze uitvoeringen kunt u het niet beter treffen. Het kan niet beter, wel anders (onder meer door het reeds genoemde Borodin, maar ook door het Párkániý, Brodsky en Emerson).

_____________
Op zaterdag 28 januari 2017 is het Heath Quartet samen met de pianist Hannes Minnaar te horen in de Kleine Zaal van Het Concertgebouw in Amsterdam.
Het programma:
Beethoven - Strijkkwartet in D, op. 18, nr. 3
Ravel - Le tombeau de Couperin
Fauré - Tweede pianokwintet in c, op. 115

index