CD-recensie
© Aart van der Wal, augustus 2009
 |
Tsjaikovski: Balletsuites
Het zwanenmeer op. 20a - Doornroosje op. 66 - De notenkraker op. 71.
Wiener Philharmoniker o.l.v. James Levine.
DG 437806-2 • 73' •
Wanneer een dirigent van groot kaliber met liefdevolle toewijding deze bijna doodgespeelde stukken ontdoet van het diep ingesleten hoempapaomhulsel en de dikke lagen stroperige vernis, komen er weer die fantastische melodieën en scherp gestoken ritmiek tevoorschijn die menige componist van balletmuziek tot voorbeeld hebben gediend.
Tsjaikovski's uiterst originele instrumentatie en al even sublieme orkestratie wordt door Levine met ware meesterhand uit het starre notenbeeld gelicht, zonder dat ook maar een moment van overbelichting opdoemt. Met een meesterorkest als de Wiener Philharmoniker kan iedere dirigent van wereldklasse natuurlijk uit jongleren gaan, maar toch is het verbazingwekkend hoe Levine de pakkende melodieën nog pakkender maakt, de tempi hun bijna natuurlijke loop laat nemen en de climaxen perfect gedoseerd opbouwt. Al met al wanen we ons dankzij deze manier van musiceren bijna driekwartier lang op een superieure Tsjaikovski-promenade. Dat menige Russische dirigent, waaonder Valery Gergiev, aan deze balletmuziek misschien een fractie meer 'couleur locale' weet toe te voegen en de sardonisch-bijtende kant van de sprookjes nog meer reliëf weet te geven, doet voor mijn bewondering voor Levine en de Weners niets af.
De opname verbloemt niets, maar toch ben ik er niet onverdeeld gelukkig mee. Dit is de zoveelste 4D (vierdimensionaal!) opname die ondanks de 21-bit techniek mij naar de romige strijkersklank van weleer doet terugverlangen. Ik hoef trouwens niet zo nodig door het orkest te wandelen. Een mooi integraal klankbeeld vanaf enige afstand met voldoende ' ruimte' is me veel liever. Het 4D-systeem is overigens al lang geleden door DG ter ziele gedragen. Deze door mij in 'Luister' besproken uitgave, die nog gewoon leverbaar is, verscheen al in de jaren negentig, maar is interessant genoeg om in onze recensierubriek alsnog een plaatsje te geven.