CD-recensie

 

© Aart van der Wal, januari 2009


 

Sjostakovitsj: Vioolconcert nr. 1 in a, op. 77 - nr. 2 in cis, op. 129.

Ysaÿe: Amitié (Poème nr. 6) voor 2 violen orkest op. 26.

David en Igor Oistrach (viool), Philharmonia Orchestra, USSR State Symphony Orchestra en London Philharmonic Orchestra o.l.v. Gennadi Rozjdestvenski, Jevgeni Svetlanov en Sir Malcolm Sargent.

BBC live-opnamen, Usher Hall, Edinburgh en
Royal Albert Hall, Londen, 1961, 1962 en 1968.

BBC Legends BBCL 4060-2 • 78' •


Wie vertrouwd is met de vertolkingen van de grote Russische violist David Oistrach (1908-1974) zal het zijn opgevallen dat het hem niets uitmaakte of hij in de studio of in de concertzaal speelde: het muzikale concept van het werk dat hij onder handen had was bij hem al stevig verankerd voordat de eerste noot klonk. De overtuiging die hij daarbij uitstraalde moet ook op de dirigenten met wie hij musiceerde een grote uitwerking hebben gehad, want met wie hij ook speelde, Rozjdestvenski, Kondrashin, Klemperer, Cluytens, Galliera, Matacic, Karajan of Martinon, hun best wel eigenzinnige opvattingen maakten zij ondergeschikt aan die van 'koning David'.

 
  Dmitri Sjostakovitsj (1960)
   

Het is de tragiek van de historisch gegroeide overvloed dat Oistrachs muzikale nalatenschap, zoals van zovele van zijn grote collega's uit die tijd, is ondergesneeuwd door de waan van de dag. Geen kwaad woord over de huidige violistengeneratie, musici als Janine Jansen, Thomas Zehetmair, Itzhak Perlman en Hilary Hahn, maar het spel van David Oistrach heeft - zeker in het Russische repertoire - nu eenmaal een grotere dimensie, het gaat daardoor onmiddellijk onder de huid. Daarvoor kan geen afdoende verklaring worden gegeven, maar misschien is dit wel de belangrijkste eigenschap van echt grote kunst: expressieve schoonheid die zich niet laat verklaren. Ik ken in ieder geval niemand die bijvoorbeeld de Passacaglia uit Sjostakovitsj' Eerste vioolconcert zó kan spelen, als Oistrach dat deed. Zeker, hij had rechtstreekse contacten met de componist, ze overlegden met elkaar over de interpretatie. Zo vroeg Oistrach aan Sjostakovitsj om hem in het Eerste vioolconcert voor het begin van het sloteel (Burlesque) even op adem te laten komen, wat keurig werd ingewilligd: Sjostakovitsj 'verplaatste' het hoofdthema van de soloviool naar de houtblazers en de xylofoon.

Dit zijn uitvoeringen om te koesteren, en niet in de laatste plaats door het orkestaandeel en de drie grote dirigenten. De (stereo!)opnamen zijn digitaal dusdanig opgeknapt dat we ons ook qua klank sterk bij deze uitvoeringen betrokken voelen. wat een ervaring moet dat toen voor het publiek zijn geweest!


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links