CD-recensie
© Aart van der Wal, september 2023
Hans Sitt - Viola and Piano Works Sitt: Albumblätter op. 39 - 3 Fantasiestücke op. 58 - Romance op. 72 - 3 Morceaux op. 75 - Romanze op. 102 nr. 1 - Gavotte und Mazurka op. 132 Alicia Calabuig (altviool), Jorge Biasco (piano) |
|
De Bohemer Hans Sitt, ook bekend als Jan Hanus Sitt (1850-1922) heeft een niet onbelangrijke rol gespeeld in de overgang van de Duitse romantische traditie naar de vroege twintigste eeuw, al is van een componerende nieuwlichter geen sprake geweest. Wat wel in zijn op dit album vastgelegde werken voor altviool en piano sterk naar voren komt is zijn expressive schrijfwijze in combinatie met zijn feilloze gevoel voor het (alt)vioolspel, ongetwijfeld mede sterk beïnvloed door het feit dat deze in Praag geboren musicus niet alleen als componist en pedagoog bekend stond, maar ook als (alt)violist carrière maakte (hij was onder meer als concertmeester verbonden aan eerst de toenmalige opera van Breslau en later aan die van Chemnitz). Hij was pas 35 toen hij aan het toen al prestigieuze conservatorium van Leipzig de positie van viooldocent verwierf, een post die hij vrijwel tot zijn dood zou behouden.
Het was tijdens zijn beginjaren in Leipzig dat hij als violist toetrad tot het toen bekende Brodsky Quartett, het ensemble dat was opgericht door de Russische violist Adolf Brodsky, aan wie Tsjaikovski diens Vioolconcert had opgedragen. Het was ook Brodsky die het werk in 1881 in Sint-Petersburg ten doop had gehouden. Kortom, Sitt was ook als violist in zeer goed gezelschap. De band werd verbroken toen Sitt in 1891 Leipzig verliet.
Sitts muziek is niet op de virtuoos gericht, al zijn er uiteraard altijd wel passages aan te wijzen - zoals in het slotallegro van de Albumblätter op. 39 - die wel degelijk een hoge mate van virtuositeit verlangen. Het lyrische karakter ervan is evenwel de dominante factor, met haar lange frases and expressief uitgerekte spanningsbogen. Het is gewoon…heerlijke muziek om naar te luisteren, niet ver verwijderd van Schumanns of Brahms' dieper reikende lyriek, naar wortel en tak minder inventief dan van zijn grote(re) tijdgenoten, maar wel met een direct aansprekende melodiek, chromatiek en harmoniek.
Het is gewoon goed om deze muziek überhaupt te hebben, zoals ze wat mij betreft ook best gekoesterd mag worden en zeker in deze uitvoeringen: de beide Spaanse musici geven onverkort blijk van hun grote affiniteit met de creaties van deze in bredere kring al lang en breed vergeten toondichter (overigens een in dit geval zeer toepasselijke term), een van de talloze ‘slachtoffers' die door de geschiedenis in de schaduw zijn geplaatst van de echt groten op dit gebied. Het is zoals het altijd zal zijn: het betere als de vijand van het goede...
Dan nog dit. De albumtitel schept mogelijk verwarring omdat daardoor de suggestie wordt gewekt dat ook sprake is van werken voor altviool en piano solo, wat evenwel niet het geval is: dit zijn echt uitsluitend duostukken voor altviool en piano.