Radolt: Luitconcert in e (getransponeerd) - in F - in G - in c - Concerto in G - Aria in C - Sinfonia in g.

Luit: Hubert Hoffmann, Sven Schwannberger (tevens traverso), Klaus Köb (tevens colascione), Ars Antiqua Austria o.l.v. Gunar Letzbor.

Challenge Classics CC 72291 • 78' ' •

www.challenge.nl

---

Voor mij was alles nieuw: de componist, de muziek en het ensemble. In de toelichting schrijft Gunar Letzbor, de leider van het ensemble, dat Ars Antiqua Musica voortdurend op zoek is naar 'nieuwe' muziek, dat wil zeggen Oude Muziek die al eeuwenlang op stoffige planken op uitvoering wacht. Hij merkt ook terecht op dat eigentijdse muziek al oud kan klinken door ongeïnspireerde vertolkingen. Dus zien Letzbor en zijn musici zich als vertolkers van Nieuwe Muziek in het niche-domein van het Oude.

Hubert Hoffmann had Letzbor gewezen op de Weense luitconcerten van Wenzel Ludwig Edler von Radolt (1667-1716), waarvan de orkestpartijen her en der verspreid waren aangetroffen, maar de partij van de eerste viool in geen velden of wegen te bekennen was. Een uitputtende zoektocht langs bibliotheken en archieven leverde niets op. Het enige aanknopingspunt vormden de instrumentale partijen (dus met inbegrip van de eerste-vioolpartij) van slechts één concert zoals die voor de Tweede Wereldoorlog waren gepubliceerd in de Denkmäler österreichischer Tonkunst. Bij gebrek aan beter werd die vioolpartij als uitgangspunt genomen voor de reconstructie in alle overige concerten. Toen Hoffmann na een jaar noeste arbeid zijn taak bijna had volbracht kwam er een telefoontje: de partijen waren gevonden! De vreugde over deze ontdekking won het van de frustratie. Met behulp van de nieuwe vondst en al het overige bestaande materiaal konden de partituren geschikt worden gemaakt voor uitvoering. Het resultaat daarvan vinden we op deze cd. De volbloedige klank van het ensemble, (3 luiten, 2 violen, viola da gamba en violone), de hier gehanteerde ongelijk zwevende stemming (gebruikelijk in de zeventiende eeuw) vormen een stralenkrans voor deze diep doorleefde muziek (een van de vele hoogtepunten: de Retirada van het Concert in c).

De titel die Von Radolt deze concerten in 1701 meegaf spreekt boekdelen: ":Der Aller Treuesten Verschwignesten und nach so wohl Fröhlichen als Traurigen Humor sich richtenden Freindin Vergesellschafft sich mit anderen getreüen Fasalen Unserer Innersten Gemuets Regungen". Deze vertolkingen doen daaraan volledig recht.

De opname biedt een optimale balans tussen de instrumenten en een perfect zicht op het gehele ensemble, mede ook dankzij de uitstekende akoestische eigenschappen van de opnameruimte (de kerk van Tre Colli in Toscane). Een indrukwekkende kennismaking!

Tot slot nog een overzicht van het gebruikte (historische) instrumentarium:

Ars Antiqua Austria:
Gunar Letzbor:	Viool van Sebastian Klotz, 18de eeuw.
Piroska Batori:	Viool van Jacobus Stainer Absam / prope Oenipontum 1659.
Claire Pottinger-Schmidt:	[a] Viola da gamba, waarschijnlijk een Matthias Regenspurger uit Wenen. [b] Discantgamba (Violetta), Zuid-Duitsland, 18de eeuw.
Jan Krigovsky:	Viool, anoniem, Bohemen einde 18de eeuw.
Luiten:
Hubert Hoffmann:	[a] 11-snarig, naar Hans Frey, Andreas von Holst 2004 (alleen in het Concert in e). [b] 11-snarig, naar Joachim Tielke, Andreas von Holst 1998.
Sven Schwannberger:	[a] 11-snarig, naar Hans Frey, Andreas von Holst 2001. [b] Traverso naar Naust, Neidhard Bousset 2003 (alleen in Aria in C).
Klaus Köb:	[a] 13-snarig, naar Johann Christian Hoffmann, Fritz Ober 1991. [b] Colascione, naar Johannes Schorn, Salzburg, Andreas von Holst 2004.