CD-recensie

© Aart van der Wal, oktober 2023

De Britse dirigent Robin Ticciati (*1983) heeft op onze site in zowel het symfonische als operarepertoire al aardig wat positieve beoordelingen gekregen en wat zijn interpretatie van de Tweede symfonie van Rachmaninov betreft kan die er met een gerust hart aan worden toegevoegd. We horen het werk hier in de oorspronkelijke, onverkorte versie, hetgeen neerkomt op een speelduur van ruim 63 minuten (in het cd-boekje wordt hierover met geen woord gerept, wat onbegrijpelijk mag heten). Voor veel dirigenten was niet zozeer die speelduur een obstakel, maar de (vermeende?) conceptuele langdradigheid, terwijl daarnaast werd ‘afgerekend' met menige herhaling. Een voorbeeld van dat laatste: na het inleidende Largo is er veel voor te zeggen om in het daarop volgende Allegro moderato de herhaling van de expositie gewoon te schrappen; wat Ticciati dus niet doet. Veel van dit soort herhalingen lijkt ingegeven door conventie of routine, terwijl er in puur muzikaal opzicht geen echte meerwaarde uit te destilleren valt (op de 'plaat' nog beduidend meer dan tijdens een concert). Maar als de dirigent die herhaling vervolgens schrapt mist de luisteraar vaak wel de daarbij behorende overgangsmaten die juist wel héél interessant kunnen zijn. Maar goed, dat is dan weer een andere kwestie.

Ticciati heeft zich met zijn orkest (hij is vanaf het seizoen 2017-18 chef-dirigent van het Deutsche Symphonie-Orchester Berlin) in de meest letterlijke zin over Rachmaninovs Tweede symfonie ontfermd, want er is bij wijze van spreken geen noot die hij niet koestert, geen passage die hij aan zijn uiterst zorgvuldige benadering van deze partituur laat ontsnappen. Hij omarmt het werk voortdurend, naar klank en naar expressie, wat incidenteel dan ten koste gaat van de urgentie, de ‘drive' die het werk eveneens kenmerkt. En dan doel ik niet op dat fameuze in vuur en vlam staande Scherzo (Allegro molto), want daarin zijn Ticciati en het orkest, evenals in het bijna ‘smeltende' Adagio (hoe ‘Russisch-romantisch' wil je het hebben…) echt op hun best.
Een ander punt(je) is Ticciati's voorliefde voor (niet in de partituur voorgeschreven) vertragingen, weliswaar gering in aantal en omvang, het soort rubato dat duidelijk is bedoeld om de expressie nog een extra push te geven. Het mag wat mij betreft, al ligt wel het risico op de loer dat bij herhaalde beluistering het als storend element wordt ervaren.

Gezien echter de vele plussen en de bijzonder goed geslaagde opname is dit een bijzonder fraaie en waardevolle uitgave die het meer dan waard is om gehoord te worden; ook al is de concurrentie in dit metier zeer hoog.

index