CD-recensie

© Aart van der Wal, november 2022

Ik had van tevoren enige bedenkingen, maar de samenstelling van dit album blijkt een schot in de roos: de afwisseling van twaalf deeltjes uit Rachmaninovs fameuze, in 1915 voltooide Vespers op. 37 voor koor a capella met traditionele Byzantijnse hymnen, gezangen die niet alleen los kunnen worden gezien van de Russisch-Orthodoxe liturgie en voor Rachmaninov creatieve aanknopingspunten voor zijn Vespers vormden. Ik durf zelfs wel te stellen dat dit typisch zo'n programma is waarin de gekozen werken elkaar versterken, wat helaas van menig programma niet kan worden gezegd.

Rachmaninovs Vespers vinden hun oorsprong in de gezangen zoals die klonken tijdens de nachtwake, van zonsondergang tot ochtendgloren, zoals die door de Russisch-Orthodoxe kerk werd gehouden als opmaat naar een belangrijke liturgische viering. Het was tevens een belangrijk moment van bezinning en beschouwing. De componist moet veel inspiratie hebben geput uit deze traditionele gezangen waarin de bassen een belangrijke en menigzaal zelfs dominante rol vervullen. Zo zag hij er niet tegenop om zelfs een lage C en Bes voor te schrijven; wat het vocaal fraai gevormde La Tempête overigens uitstekend afgaat.

Er schuilen zoveel expressieve rijkdom en exquise klankkleuren in deze koorzang dat het werkelijk adembenemend is. En dan te bedenken dat de hymnen 'slechts' eenstemmig worden gezongen! Wel heeft het mij enigszins verbaasd dat dirigent Simon-Pierre Bestion de laatste drie delen van Rachmaninovs Vespers (het eindigt hier met het twaalfde deel, ofwel de grote doxologie) heeft geschrapt. Het is een keuze die ongetwijfeld samenhangt met de door hem geselecteerde hymnen, maar dat is dan ook het enige dat op deze uitgave valt aan te merken. De opname heeft een passende kerkakoestiek meegekregen al gaat dit wel enigszins ten koste van de verstaanbaarheid. De Russische teksten zullen ongetwijfeld fonetisch zijn ingestudeerd. Chapeau!

index