CD-recensie

 

© Aart van der Wal, april 2014

 

Prokofjev: Complete Works voor Violin

Vioolconcert nr. 1 in D, op. 19 - Vioolconcert nr. 2 in g, op. 63 - Sonate voor twee violen in C, op. 56* - Sonate voor viool solo in D, op. 115 - Vioolsonate nr. 1 in f, op. 80 - Vioolsonate nr. 2 in D, op. 94bis - Vijf melodieën op. 35bis (voor viool en piano)

James Ehnes en Amy Schwartz Moretti (viool)*, Andrew Armstrong (piano), BBC Philharmonic o.l.v. Gianandrea Noseda

Chandos CHAN 10787 • 76' + 65' • (2 cd's)

Opname: juni 2012, februari 2013 en juni 2013, Mediacity UK, Salford

 

De Canadese violist James Ehnes (1976) speelt deze werken van Sergej Prokofjev zoals onze oosterburen plegen te zeggen 'hautnah'; of in gewoon Nederlands op de huid. In de internationale muziekwereld wordt hij vergeleken met Jascha Heifetz, maar gelukkig brengt hij zijn eigen muzikale persoonlijkheid mee en laat hij er geen enkel misverstand over bestaan dat hij werkelijk iets te zeggen heeft. Dat heeft echter pas zin als de violistiek dik in orde is: de techniek voorbij zogezegd. Pas dan ontstaat er ruimte om een eigen interpretatie te smeden, een proces dat veel tijd kost en bijzonder inspannend is, maar uiteindelijk wel zijn vruchten afwerpt, eerst voor de musicus en vervolgens voor zijn publiek.

Het valt niet gemakkelijk onder woorden te brengen waarom het spel van Ehnes onmiddellijk overtuigt, of sterker nog het gevoel geeft van zo moet het, het kan niet anders. De suggestie dat er rechtstreeks een of ander postuum lijntje loopt van de componist naar de violist: alles, maar dan ook letterlijk alles valt volmaakt op zijn plaats, er is geen seconde twijfel, geen onzekerheid, terwijl de diepte van het betoog, onverschillig of dat diabolisch, lyrisch of puur dramatisch is, steeds opnieuw verrassend is, grootse proporties aanneemt, met een concentratie die de luisteraar als het ware daarin meeneemt. Van concert naar concert, van sonate naar sonate is dit betoog dwingend, precies, gedetailleerd en zo sterk pulserend dat het - als Prokofjev in motorisch opzicht op zijn best is - vrijwel ongekende proporties aanneemt. Dit spel pakt uit als een grandioze belevenis, ook na herhaald luisteren (de beide vioolconcerten alleen al heb ik meerdere keren achter elkaar beluisterd, om steeds weer te worden overweldigd door zoveel speltechnisch raffinement). Wie doet hem dit na, zo overtuigend, zo consistent en zo onontkoombaar? Ik zou het werkelijk niet weten, hoezeer heel grote violisten zich over dit repertoire ook hebben gebogen. Denkend aan Heifetz? Misschien. Een compliment ook voor de geweldige partners van Ehnes: het BBC Philharmonic onder Gianandrea Noseda, de violiste Amy Schwarz Moretti (in Sonate voor twee violen) en de pianist Andrew Armstrong. Ze maken allen nog eens overvloedig duidelijk dat Prokofjev vergeleken met Sjostakovitsj, gewoon de grotere componist is: zijn muziek is per saldo inventiever, vooruitstrevender, kleurrijker, geraffineerder, afwisselender en niet wijdlopig (misschien was het net even anders gelopen als Sjostakovitsj het in zijn Vierde symfonie uitgezette discours consequent en progressief had doorgezet). Over de opname niets dan goeds. Wow!


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links