CD-recensie
© Aart van der Wal, maart 2024
But Not My Soul Price: Strijkkwartet nr. 2 in a Dvorák: Strijkkwartet nr. 12 in F, op. 96 (American) Giddens/Garchik: At the Purchaser's Option (bew. voor strijkkwartet) Ragazze Quartet: Rosa Arnold, Jeanita Vriens-van Tongeren, Annemijn Bergkotte, Rebecca Wise |
Het album werd - niet toevallig - uitgebracht op 8 maart, Internationale Vrouwendag. Daarop het werk van twee vrouwelijke Amerikaanse componisten: Rhiannon Giddens (*1977) en Florence Price (18871-1953), met daarnaast het twaalfde strijkkwartet van Antonín Dvorák, dat wel of niet terecht de bijnaam 'American' heeft meegekregen.
Om bij Dvoráks kwartet te beginnen: over dat Amerikaanse karakter lopen de meningen tot op de huidige dag nogal uiteen. Slimme musicologen hebben gewezen op de in het stuk ingevlochten pentatoniek en het ritmisch ostinato (dat zou dan naar de Indiaanse folklore verwijzen), maar daarvan uitgaande kan er in nog veel meer muziek dergelijke invloeden worden aangetroffen. Dat er in het kwartet zangvogels te horen zouden zijn mag waar zijn, maar die zullen in Spilville, Iowa, waar nog steeds een grote Tsjechische gemeenschap bestaat en waar de componist tijdens het componeren van het strijkkwartet verbleef, niet veel anders hebben geklonken dan in zijn thuisland Bohemen. Kortom, waarheid en verdichting liggen in dit geval wel érg dicht bij elkaar.
De albumtitel, But Not My Soul , is ontleend aan een tekst die Giddens aantrof in een advertentie, waarin een jonge vrouw zich te koop aanbood, met haar dan negen maanden oude baby als 'koopoptie'. Ze zingt:
You can take my body
You can take my bones
You can take my blood
But not my soul
Niet bepaald een opwekkende tekst, in een tijdperk waarin de slavernij nog hoogtij vierde.
Dat lied, Giddens' At the Purchaser's Option , werd door Jakob Garchik special voor het Kronos Quartet bewerkt en zo horen we het hier ook, uitgevoerd door het uit vier muzikaal-flamboyante dames bestaande, Nederlandse Ragazze Quartet.
De strijkkwartetten van respectievelijk Price en Dvorák verhouden zich overigens uitstekend tot elkaar, al zijn de Afro-Amerikaanse invloeden in het stuk van Price wel onmiskenbaar present. Price - haar betekenis als componiste is in het laatste decennium, vooral dankzij de inzet van de Philadelphians onder Yannick Nézet-Séguin, enorm toegenomen - schreef niet in een progressieve stijl, haar muziek is gemakkelijk toegankelijk en alleen al daarom staat zij niet ver af van die van Dvorák.
Over het Ragazze niets dan goeds: een geweldig ensemble waar we echt trots op mogen zijn, technisch en stilistisch optimaal geëquipeerd voor zelfs de lastigste stukken (zoals bijvoorbeeld de strijkkwartetten van Béla Bartók).
De door Jared Sacks in de Koepelkerk in Renswoude gemaakte opname is als om door een ringetje te halen: strikt helder, maar tegelijkertijd warm en sonoor.