CD-recensie
© Aart van der Wal, januari 2017
Furtwängler VIII Bruckner: Symfonie nr. 4 in Es (Romantische) (Haas) Wagner: Karfreitszauber uit Parsifal* Wiener Philharmoniker, Berliner Philharmoniker* o.l.v. Wilhelm Furtwängler Praga Digitals PRD/DSD 350 130 • 79' • Live-opname: 20 oktober 1951, Stuttgart; 25 april 1951, Cairo (Egypte)* |  |
De Furtwängler-discografie heeft zo langzamerhand excessieve proporties aangenomen. Wat het overzicht daarbij nog bemoeilijkt is het schier eindeloze aantal (her)uitgaven van dezelfde werken met hetzelfde orkest op verschillende locaties of data. Het is een labyrint vol studio- en live-opnamen waarin waarschijnlijk alleen de doorgewinterde Furtwängler-adept nog heg en steg weet. Deutsche Grammophon, Warner (het vroegere HMV/EMI), Tahra, Biddulp, Grammofono 2000, Music & Arts, ze lijken allemaal tegen elkaar op te willen bieden. En dan zijn er nog de meest uiteenlopende 'speciale' uitgaven, waarvan deels uitgebracht in Japan, die het nog lastiger maken: vaak dezelfde uitvoeringen, maar in een ander audiojasje en in een andere verpakking gestoken, wel of niet voorzien van de opnamegegevens (datum, locatie). Als die gegevens ontbreken wordt het helemaal een zoekplaatje. Wat zeker helpt om nog enigszins uit de wirwar wegwijs te raken is het alweer jaren geleden door Zoltán Rockenbauer en Károly Dán samengestelde discografisch overzicht. Wel is de Furtwängler-hausse de laatste jaren behoorlijk afgezwakt, maar dat kon moeilijk anders want het meeste is nu toch echt wel uitgebracht, in welke variant ook.
De dappere Tsjechen probeerden het onlangs weer eens, de inmiddels achtste Furtwängler-cd in een al lange reeks opnamen die zij onder handen hebben genomen, ditmaal met in 1951 in Stuttgart en Cairo gemaakte opnamen, die al geruime tijd in meerdere catalogi rondzwerven. De inleidende maten van Bruckners Vierde (uiteraard in Furtwänglers geliefde Haas-versie) zal menigeen op slag herkennen: de wankele hoorninzet spreekt wat dit betreft al boekdelen. Het enige voordeel dat ik aan deze uitgave kan ontdekken is de betere geluidskwaliteit, hoewel de term 'Super Audio CD' ten onrechte suggereert dat we hier te maken met een surround-opname. Daarvan is natuurlijk geen enkele sprake: dit is mono en het blijft mono, punt uit. De 'Karfreitagszauber' uit Wagners Parsifal is ook al vele malen voorbijgekomen en hier past een soortgelijke opmerking: de geluidskwaliteit is de echt aantrekkelijke kant van deze release. Over de dirigent Furtwängler is op deze site al meer dan voldoende geschreven en dus doe ik er wijselijk het zwijgen toe. Ik volsta met de opmerking dat Furtwängler (1886-1954) een groot dirigent was, de meester van de stemvoering en spanningsopbouw. De manier waarop hij de coda aan het slot van de Vierde opbouwt... Dit oordeel staat nog steeds als een huis.