CD-recensie

© Aart van der Wal, april 2016

Het is zoals met alle echt goede muziek: zij is door de decennia heen schier eindeloos in live-uitvoeringen of in de studio vastgelegd. Iedere nieuwkomer, ieder 'new kid on the block' moet het opnemen tegen de meest uiteenlopende concurrenten, waarvan een groot deel het tot coryfee heeft geschopt, en soms zelfs tot levende legende. Dat wist de Italiaanse violist en dirigent Riccardo Minasi (Rome, 1978) natuurlijk ook, maar met een heuse fortepianist als zijn begeleider levert dat al gelijk een extra pre op (de fortepiano is vergeleken met de conventionele vleugel op cd niet rijk vertegenwoordigd). Een sterk punt is voorts de levendige en kleurrijke schakeringen in Minasi's zelbewuste spel, aangevuld met een stilistisch inzicht dat respect afdwingt (zo kennen we hem trouwens ook als dirigent van onder meer het Ensemble Resonanz, op deze site eveneens besproken).
De op deze cd verzamelde drie sonates profiteren duidelijk van dit karaktervolle spel. Zo krijgt iedere sonate onder de handen van Minasi en Emelyanychev zijn eigen onuitwisselbare karakter. Bevalligheid wordt niet verward met fondant en de pittige contouren van KV 454 zal niemand kunnen ontgaan. De uitstekend gedoseerde contrastwerking tussen hoofd- en neventhema brengt ons consequent naar de stevige doorwerking waarin de krachtige, masculine kant van Mozart ruimschoots aan bod komt. Er wordt fris, bijna onbekommerd gemusiceerd, zoals in de finale van KV 376, met heldere schakeringen en in een flitsende wisselwerking. Het dynamische discours mag er ook zijn, met geraffineerd uitgewerkte forti en pianissimi. De beethoveniaanse aanpak doet wonderen voor deze muziek, zoals in het openingsdeel van KV 454. De mijmerende, lyrische Mozart krijgt fraai gestalte in het daarop volgende Andante. Met dit bevlogen spel gooien zowel Minasi als Emelyanychev hoge ogen.

Een belangrijk punt is het vibrato dat Minasi in deze sonates terecht een bescheiden rol toebedeelt. Zijn stilistische benadering sluit in grote lijnen aan bij hetgeen Leopold Mozart in zijn Versuch einer gründlichen Violinschule uit 1787 over het vioolspel te berde brengt. Het standaardwerk biedt onder meer een schat aan informatie over hoe ten huize Mozart viool werd gespeeld. Het is bovenal een leerboek dat ons door de technische en stilistische elementen van het vioolspel in de achttiende eeuw voert. Alleen al daarom is het vanuit het historiserende perspectief onmisbaar (het boek, met of zonder uitvoerige annotaties, heeft talloze herdrukken beleefd).

Wat het instrumentarium betreft bespeelt Minasi een Amati en Emelyanychev een fortepiano van Paul McNulty, gemodelleerd naar een Anton Walter uit ca. 805. De opname paart helderheid aan sonoriteit in een fraai ruimtelijke ambiance.

index