CD-recensie
© Aart van der Wal, mei 2024 |
De Nederlandse musicoloog van internationale faam Clemens Kemme heeft Mozarts onvoltooid gebleven Mis in c, KV 427, gezet voor orkest, dubbelkoor, twee sopranen, tenor en bas, voltooid. Kemme in het cd-boekje:
De aanvulling met het motet Heilig ist Gott voor alt, dubbelkoor en orkest, gecomponeerd door Carl Philipp Emanuel Bach rond 1776, is zeker passend omdat dankzij die fameuze Baron Gottfried van Swieten Mozart er kennis van heeft genomen. Maar er is nog een belangrijker reden: het is ronduit een meesterwerk, hetgeen al na de publicatie in 1779 allerwegen werd erkend. In de woorden van de componist: 'Het is een poging om met behulp van gewone harmonische progressies veel meer aandacht en sensatie te bewerkstelligen dan met welke gekwelde chromatiek ook kan worden bereikt. Dit is mijn zwanenzang en moet ervoor zorgen dat ik na mijn dood niet snel in vergetelheid raak.' Pure eenvoud als troefkaart? Het heeft gewerkt... Van Swieten kocht een groot aantal gedrukte exemplaren en kwam later nog in het bezit van het manuscript, Niet toevallig ontstond ook Mozarts KV 427 rond die tijd (de enig bekende uitvoering zou mogelijk hebben plaatsgevonden in de abdijkerk van de Sankt Peter in Salzburg op 26 oktober 1783) en horen we in het Gloria de onmiskenbare echo van de fuga in Heilig.
Verwantschap is er ook tussen de sopraanaria in Et incarnatus est en die van Constanze in Die Entführung aus dem Serial, 'Martern aller Arten', terwijl fragmenten uit Kyrie en Gloria onvervalst terugkeren in het uit 1785 daterende oratorium Davide Penitente KV 469. Wie de uitvoering op 6 augustus van het vorig jaar tijdens de BBC Proms heeft gehoord (door de BBC uitgezonden, toen samen met Bachs Sinfonie in D, BWV 1045 en het motet Singet dem Herrn ein neues Lied BWV 225) weet zo ongeveer wel wat van dit album te verwachten is: een fabuleus solistenteam (de tenor Benjamin Hulett werd voor deze gelegenheid vervangen door Nicholas Mulroy), een geweldig koor en orkest en een tot in al zijn muzikale vezels geïnspireerde dirigent John Butt (tevens organist). Ook de historiserende uitvoeringspraktijk spreekt in deze uitvoering weer haar hartig woordje mee. Het in 1995 opgerichte Dunedin Consort (de naamgeving hangt samen met de Keltische naam van het oude Edinburgh Castle: Din Eidyn) weet er raad mee, speelt op 'oude' instrumenten (in de blazersgroep veelal replica's) en doet er alles aan om de suggestie te wekken dat het oorspronkelijk zó heeft geklonken; wat weliswaar niet te bewijzen valt, maar wel een nobel streven is. index |
|