Chausson: Poème voor viool en orkest op. 25

Jolivet: Vioolconcert (1972).

Isabelle Faust (viool), Deutsches Symphonie-Orchester Berlin o.l.v. Marko Letonja.

Harmonia Mundi HMC 901925• 48' •

 

 

---

Deze cd is met 48 minuten weliswaar niet rijkelijk gevuld, maar wat er is, is wel van grote klasse. Hét spektakelstuk is het ruim 33 minuten durende Vioolconcert van Jolivet, dat in de traditionele Mexicaanse volksmuziek wortelt of, om nauwkeuriger te zijn, in dat van de Hopi-Indianen. Het motto luidt: "Het wezen van de mensen is geluid, het geluid brengt het licht voort, en daarin verschijnt de geest."Het oorspronkelijk voor de Russische violist Leonid Kogan (Sjostakovitsj betitelde hem steevast als 'de communist Kogan') gecomponeerde werk mag dan op Mexicaanse leest zijn gestoeid, het draagt niettemin ook alle kenmerken van de typisch Russische vioolschool, waar Jolivet een groot liefhebber van was. Van de première door Kogan kwam het evenwel niet, want de inmiddels zwaar zieke violist moest verstek laten gaan. In zijn plaats trad de soloviolist en tevens concertmeester van het Orchestre de Paris, Loeben Jordanov, in het strijdperk, die op 27 februari 1973 in het Parijse Théâtre de l'Est onder leiding van Georg Solti de eerste uitvoering gaf. Het werd een daverend succes, wat geen wonder mag heten want het gepassioneerde werk spreekt door zijn primitieve ritmen en melodieën al snel aan (hoewel verfijning zeker niet ontbreekt en ik dit laatste concertwerk van Jolivet alleen al daardoor nu niet direct een uitsmijter wil noemen).

Chaussons Poème is op geheel andere leest geschoeid. De op twee hoofdthema's gebouwde vijf secties leiden van uitgesproken melancholie (treurnis is misschien een betere beschrijving) naar verdroomde flarden, waarin het sentiment de boventoon voert. Het is muziek die Debussy al vanaf de eerste kennismaking in het hart sloot: "La liberté de sa forme n'en contrairie jamais l'harmonieuse proportion. Rien n'est plus touchant de douceur rêveuse qua la fin de ce Poème, où la musqiue, laissant de côté toute description, toute anecdote, devient le sentiment même qui en inspira l'émotion."

Isabelle Faust onderscheidt zich van al even getalenteerde generatiegenoten door haar avontuurlijke repertoirekeuze. Dat levert hier dus niet het zoveelste Bruch-, Mendelssohn-, Beethoven- of Brahms-concert op, maar ... Jolivet! Zó gespeeld, zó begeleid en zó goed opgenomen levert dat alleen maar accolades op. Geweldig!