CD-recensie

 

© Aart van der Wal, februari 2017

 

Finzi: 5 Bagatelles op. 23

Brahms: Klarinetsonate nr. 1 in f, op. 120 nr. 1

Poulenc: Klarinetsonate

Duo Heemsbergen & Van Jaarsveld: Angélique Heemsbergen (piano), Nicole van Jaarsveld (klarinet)

Eigen uitgave www.heemsbergen.com • 51' •

Opname: 2016, Geuzenoord Studio, Amsterdam

 

Ik heb al vaak genoeg beweerd dat routineus programmeren de dood in de pot betekent. Waar aan wordt voorbijgegaan (hoe kan het?) is dat we tegenwoordig zoveel andere interessante bronnen tot onze beschikking hebben dat een concert juist dat kruidige beetje extra moet bieden dat we thuis te midden van cd, dvd, radio, tv en streamingdiensten niet hebben. Kortom, het overweldigend aanbod buiten de concertzaal vraagt van de programmeurs veel meer dan alleen maar routine. Voor een operavoorstelling geldt dit veel minder omdat het visuele element en de in de voorstelling vaak opgeroepen 'elektriciteit' al bij voorbaat stimuleert. Gelukkig is er een toenemende stroom kamermuziekensembles dat de klok zowel heeft horen luiden als weet waar de klepel hangt. Ik zie althans steeds meer interessante programma's op dit vlak voorbijkomen. Muziek behoort deel uit te maken van de maatschappij waarin we vandaag leven en niet te worden weggezet in een inert museum van oudheden, waar we door zalen mogen wandelen die we al op ons duimpje kennen.

Ik kwam weer eens op die gedachte na het beluisteren van de nieuwste cd van het duo Angélique van Heemsbergen en Nicole van Jaarsveld. Pianiste en klarinettiste kozen niet voor routine maar voor uitdaging. Want wat was gemakkelijker geweest dan een cd op te nemen met de beide klarinetsonates van Brahms, met daartussenin gepositioneerd een 'opvuller' op net zo bekend terrein? Nee, het duo koos dan wel voor een Brahms-sonate, maar die wordt geflankeerd door twee zéér contrasterende stukken: de ten onrechte veronachtzaamde vijf bagatellen van Gerald Finzi en de klarinetsonate van Francis Poulenc. Als bij de cd ook een boekje was bijgepakt met daarin een passende toelichting zou het programmafeest helemaal compleet zijn geweest. Maar ik kan me voorstellen dat kostenbesparing de doorslaggevend factor is geweest want het is ook in financieel opzicht geen sinecure om een opname te maken, inclusief het vervolgtraject dat daar nu eenmaal bijhoort. Daarom is crowdfunding tegenwoordig zo populair. Wat moet je als anders, als de platenmaatschappij geen belangstelling toont? Vroeger was het relatief simpel: een label was geïnteresseerd en betaalde alle kosten van begin tot eind. Waarna hopelijk de kassa begon te lopen en verrekening kon plaatsvinden.

Het duo Heemsbergen & Van Jaarsveld stelt zich een nobel doel: op een jonge en sprankelende manier muziek maken, waarbij tevens de verbinding wordt gezocht tussen conventie en vernieuwing. Een goed voorbeeld daarvan is de Stichting Kamermuziek Utrecht (SKU), waarin ze een sleutelrol vervullen. De SKU wil bijzondere, maar onbekende werken en componisten onder de aandacht brengen, in bijzondere bezettingen. Daarnaast krijgen jonge Nederlandse componisten de gelegenheid voor ensembles te schrijven en hun werk te laten uitvoeren. Qua programmering schrikt men niet terug voor 'heerlijke swingnummers', afgewisseld met 'klassieke meesterwerken'. Er worden bruggen geslagen tussen de klassieke kamermuziek en geïmproviseerde jazz. Kameleontisch, caleidoscopisch. Er kan niets mis mee zijn, integendeel. Vooral dúrven, daar gaat het om, in het belang van een kleurrijk en divers muziekleven.

Finzi, Brahms en Poulenc, het is 'klassiek' (hoewel Finzi en Poulenc in de twintigste eeuw hun muziek schreven), maar deze contrastvloeistof doet het muzikale hart toch sneller kloppen. Dat dit duo alweer tien jaar op het podium staat hoor je niet af aan de frisheid van hun musiceren. Dat in met name de Brahms-sonate de concurrentie enorm is (het aantal opnamen is werkelijk niet meer bij te houden) hoeft geen nader betoog. Hoofdzaak is dat een jong Nederlands duo de belangstelling voor klassieke muziek een extra impuls kan geven. Dat het geen 'stoffig' verschijnsel is, maar wel degelijk springlevend. Een puntje van kritiek geldt de opname. De klarinet staat er puik op, maar de octaven links van de centrale c van de vleugel klinken overgedoseerd, met te weinig contour, wat de transparantie niet bevordert. Het is een opnamekwestie die een kleine smet op het geheel werpt.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links