CD-recensie

© Aart van der Wal, februari 2018

De Freiburgers doen hun naam voor de zoveelste maal weer eer aan: het is een barokorkest in hart en nieren. Het ensemble werkt met verschillende dirigenten en solisten en dat zal zeker bijdragen tot de scherpte en de frisheid die het uitstraalt. Ook Händels muziek vaart er zeer wel bij. Voor de gelegenheid werd het ensemble opgesplitst in twee orkesten, waarvan het ene (coro 1) werd geleid door Gottfried von der Goltz en het tweede (coro 2) door Petra Müllejans, beiden concertmeester van het Freiburger Barockorchester.

Händel had een bijzondere band met het 'concerto', zij het op een bijzondere manier. In tegenstelling tot andere componisten, die de klemtoon bij voorkeur legden op pure virtuositeit of juist het tegenovergestelde: concerten die na enige huisvlijt ook voor de minder gevorderden toch speelbaar waren - schreef hij zijn concerten ter 'opvulling' of tussen zijn andere werken op het programma. Er zijn overigens geen andere componisten bekend die een soortgelijk patroon hebben gevolgd. De overgeleverde documentatie uit de laatste drie decennia van zijn aardse bestaan toont aan dat Händel zijn 'concertos' verbond met de uitvoering van zijn odes en oratoria. Zo ging het in 1735 en 1736 met zijn orgelconcerten, maar ook met zijn twaalf Concerti Grossi op. 6, die in de winter van 1739/40 werden 'ingevlochten' in zijn oratoria. De op deze cd bijeengebrachte drie 'concerti' kenden een soortgelijke koers: ze waren speciaal bedoeld voor de uitvoering van Händels oratoria in 1747 en 1748. Hiervoor had de componist 'bewerkingsconcerten' bijeengeharkt met daarin hoogtepunten uit zijn grote oratoria (waaronder de 'Messiah'), maar dan gezet voor dubbelorkest: de 'Concerti a due cori'.

Na de neergeslagen Jacobitische opstand in 1745 en de daarop volgende ontmanteling van een groot aantal militaire orkesten kwamen de hout- en koperblazers plotsklaps zonder werk te zitten. Händel, praktisch als altijd, nam de gelegenheid te baat en recruteerde uit deze musicerende 'guardsmen' twee 'cori' ('blaaskoren', bestaande uit hobo, fagot en hoorn), waarmee hij - naast de gebruikelijke strijkers, luit en klavecimbel - coloristisch behoorlijk kon uitpakken en nieuwe orkestrale effecten kon toevoegen. Je zou zeggen: overdaad schaadt, maar daarvan is geen enkele sprake. Wat dit uiteindelijk heeft opgeleverd is niet mis en wordt door de Freiburgers met groot elan en vol spiritualiteit vertolkt. Dat ook het samenspel binnen en tussen de beide orkesten vlekkeloos verloopt behoeft geen betoog: de kwaliteiten van het Freiburger Barockorchester zijn ook wat dit betreft wijd en zijd bekend. Die lijn kan net zo moeiteloos worden doorgezet naar de producer Martin Sauer die al voor zoveel prachtig klinkende opnamen in met name de Berlijnse Teldex Studio heeft gezorgd. In dit geval is uiteraard het links/rechtseffect (coro 1 links, coro 2 rechts) vanzelfsprekend dominant. Een uitgave om van te likkebaarden! Wel had er wat mij betreft nog wel een paar 'concerti' bijgekund...

index