Grieg: Lyrische stukken op. 12 nr. 1 - op. 43 nr. 4 en 5 - op. 54 nr. 2 en 3 - op. 57 nr. 4 en 6 - op. 62 nr. 5 - op. 68 nr. 3 - op. 71 nr. 7 - Allegretto in E - Intermezzo in a (bewerkingen voor cello en piano door Pascal Amoyel) - Cellosonate in a, op. 36.

Emmanuelle Bertrand (cello), Pascal Amoyel (piano).

Harmonia Mundi HMC 901986 • 75' •

---

Ik geloof niet dat het in de afgelopen vier jaar eerder is voorgekomen dat binnen één maand zóveel geweldige nieuwe cd's in mijn cd-speler terecht zijn gekomen. Deze nieuwe Grieg-uitgave is er weer zo een die op het gebied van technisch meesterschap en artistieke kwaliteiten de grenzen van het mogelijke heeft opgezocht.

Pascal Amoyel krijgt het eerste compliment voor zijn buitengewoon goed geslaagde bewerking van met name de door Grieg voor piano geschreven Lyrische stukken (wie niet over de 'pure' pianoversie beschikt verwijs ik graag naar de opname die de Russische pianist Emil Gilels ervan maakte op het DG-label). Natuurlijk, de cello is bij uitstek een lyrisch instrument en zou in de Lyrische stukken zo op het oog gemakkelijk zijn weg moeten kunnen vinden, maar de schijn bedriegt hier: Grieg schreef ze wel degelijk vanuit de piano. De kunst is dus om de pianistieke textuur van deze korte stemmingsbeelden niet alleen naar het specifieke, eigen karakter van de cello te 'verplaatsen' maar ook om de pianopartij zo in te vullen dat er geen spiegelbeeld van de cellopartij ontstaat. Daarin slaagde Amoyel met vlag en wimpel.

De uitvoering van de Cellosonate wordt beheerst door Slavische passie en lyrische melancholie. Wie op zoek is naar de Scandinavische koelte komt dus bedrogen uit. Gelukkig maar, want Grieg was een volbloed romanticus die grote waarde hechtte aan het expressieve element in zijn muziek. Dat kennen we onder meer van zijn Pianoconcert en de toneelmuziek bij Peer Gynt. De combinatie van deze sonate en de Lyrische stukken is om een andere reden zeer geslaagd: Het tweede deel, Andante molto tranquillo, staat qua tederheid en 'cantabile' heel dicht bij die Lyrische stukken, en fungeert als een waar rustpunt tussen de door 'levensstormen' beheerste hoekdelen. Bertrand laat haar instrument zingen, huilen of kreunen, precies zoals de componist het voor ogen moet hebben gehad. Het Allegro agitato is koortsachtig en onrustig, het afsluitende Allegro doordesemd van spanning.

De beide instrumenten zijn volkomen natuurgetrouw vastgelegd (de opname werd in 2007 gemaakt in de Berlijnse Teldex studio).