CD-recensie

© Aart van der Wal, september 2023

De Russische pianist Konstantin Emelyanov (Krasnodar, 1994) blijkt, afgaande op dit nieuwe album, een groot muzikaal talent. Tijdens het Internationale Tsjaikovski Concours in Moskou in 2019 viel zijn spel al op bij de internationale vakpers (hij won er de derde prijs, naast nog twee andere prijzen: die van ‘Artiest van Radio Rusland' en de Publieksprijs van het tijdschrift ‘Musical Life', gevolgd door de eerste én publieksprijs tijdens het Viotti Pianoconcours. Ook in Duitsland viel Emelyanov vorig jaar in de prijzen. Sinds 2019 is hij exclusief Yamaha-artiest die een groot aantal zaaloptredens met de meest gerenommeerde orkesten en dirigenten op zijn naam heeft staan. Wat echter nog niet wil zeggen dat dan maar prompt, wanneer een album van een dergelijke gelauwerde artiest is verschenen, luidkeels hosanna moet worden geroepen…

Edoch, in dit geval is er geen twijfel over: het hosanna is zeker terecht, zowel in puur technisch als interpretatief opzicht. Dat eerste is minder spectaculair dan het tweede, want als het op de techniek aankomt is er een waar legioen pianisten dat (ook) deze muziek vlekkeloos kan spelen. Echter, de interpretatie is een heel ander verhaal, waarbij de term ‘verhaal' in muzikaal opzicht letterlijk mag worden genomen, want wie als musicus geen ‘verhaal' weet te ‘vertellen' zal zijn toehoorders nooit echt kunnen boeien. Terwijl Emelyanov nu juist een musicus is die dat wél kan.

Wat deze vertolkingen zozeer boven het maaiveld doen uitsteken is de (schijnbaar?) moeiteloze frisheid die Emelyanov van deze werken doet afstralen. Het is tevens de stilistische kern van zijn visie op dit zo sterk uiteenlopende repertoire. Hij verschiet voortdurend kameleontisch van kleur, zorgt daarbij voor een individualistische toets in accentuering en dynamiek, en is zich – ook zijn fraseringen getuigen ervan – volledig bewust van wat deze muziek in puur retorisch opzicht vereist. Zo crëert hij in ieder werk een wereld op zich.

Een goed voorbeeld daarvan zijn de ‘Visions fugitives', de twintig deeltjes die, hoewel miniaturen, zeker representatief mogen worden genoemd voor wat de pianist technisch én muzikaal in huis heeft. Het discours verloopt immers van intimiteit naar vluchtige schaduwen, van het groteske naar het cryptische, van het innerlijk dichterlijk-lyrische naar het uiterlijk assertieve. Het zijn kortom stemmingsbeelden zonder precedent.

En als het op pure techniek aankomt? Dan weten we sinds Horowitz dat Barbers Pianosonate (1949) voor zelfs de meest virtuoze pianist een uitdaging van jewelste vormt. Dat geldt dan met name voor het slotdeel, waarin de componist de ‘klassieke' fuga op de voorgrond stelt, gestoken in een verblindend virtuoze jas met daarin niet te missen verwijzingen naar onder meer de typische volksmuziek uit het Wilde Westen. Ook de jazzelementen zijn present, zoals in de hondsmoeilijke slotcadens met zijn grote octaafsprongen. Emelyanov draait er zijn handen niet voor om, maar weet ook het opzienbarende creatieve krachtenveld dat deze muziek ook kenmerkt tot in de finesse uit te buiten.

Natuurlijk speelt Emelyano als rechtgeaard Yamaha-artiest op een Yamaha, in dit geval de bekende CFX-vleugel, die - het mag hier zeker nog maar eens worden gezegd - echt niet voor Steinway, Bechstein of Bösendorfer onderdoet. Geluidstechnicus Mikhail Spassky laat ook daarover geen enkel misverstand bestaan.

______________
Nb.: Van Emelyanov verscheen begin 2021 een cd met pianowerken van Tsjaikovski: diens 'De Jaargetijden' en een aantal losse pianostukken. Het op Melodiya uitgebrachte album heeft mij echter nooit bereikt.

index