CD-recensie
© Aart van der Wal, mei 2023
Dowland: Lachrimae (compl.) Klik hier voor het inhoudsoverzicht Musicall Humors: Julien Léonard, Nicholas Milne, Myriam Rignol, Lucille Boulanger, Josh Cheatham (viola da gamba), Thomas Dunford (luit) |
De complete set Lachrimae van John Dowland (1563-1626) is als geheel allesbehalve een vrolijke boel, gedachtig het motto van de componist zoals we dat aantreffen in de slotpavane: 'Semper Dowland, semer dolens' (altijd Dowland, altijd treurend). Wat nogal haaks staat op de naam van het uitvoerend ensemble: Musicall Humors. Maar.'what's in a name', schreef Shakespeare al.
Wat is qua uitvoering van deze muziek doorslaggevend? Naar mijn gevoel zeker niet het tempo (dat in deze nieuwe release door de bank genomen nogal aan de trage maar niet stroperige kant is), maar wel kleuring, frasering, articulatie en ritmische profilering. En dat is hier dik in orde. Opnametechnisch zijn er zaken zoals pregnantie, balans en akoestiek (ze horen onlosmakelijk bij elkaar) die eveneens de aandacht opeisen, maar ook dat stemde mij tot tevredenheid. Zij het dat het via de elektrostaten beter in evenwicht bleek dan via dynamische weergevers. Vreemd maar waar.
Deze muziek ontstond in een tijdvak dat van tempoaanduidingen geen sprake was. Muziek die de status van pure gebruiksmuziek had. Eenieder die ermee te maken had wist zo ongeveer wel hoe de Lachrimae dienden te worden uitgevoerd, wat overigens niet betekent dat we nu met de handen in het haar zouden moeten zitten, want tekst én muziek wijzen ons heus wel de juiste weg, zoals in het meer opgewekte 'Mr. Nicholas Gryffith his Galliard' (track 6), waarin bovendien de galliard als dansvorm ons een stevige duw in de juiste (tempo)richting geeft.
Ik ben eigenlijk best tevreden met deze vertolkingen, waarin een zekere mate van ritmische vrijheid bijdraagt aan het daardoor meer diverse karakter van deze miniaturen, terwijl de luit en vijf viola da gamba's fraai bijdragen aan het kleurrijke maar ook sonore klankpalet.