CD-recensie

 

© Aart van der Wal, juni 2010

 

 

Schmelzer & Co

Music at the Habsburg Court

Bartolomeo de Selma y Salaverde: Vestiva i Colli Passeggiato.

Bertali: Sonata a 3 - Sonata a 3 - Sonata a 3.

Buonamente: Ballo del Gran Duca.

Ferro: Sonata a 3.

Fux: Sonata a 4.

Muffat: Passacaglia.

Neri: Sonata Sesta a 5.

Schmelzer: Sonata a 2 - Sonata a 3 - Sonata La Carolietta.

Caecilia-Concert [Kathryn Cok (klavecimbel en orgel), Wouter Verschuren (dulciaan) en Adam Woolf (trombone)], met Bruce Dickey (cornetto), Bjarte Eike (viool) en Antina Hugosson (viool en altviool).

Challenge Classics CC72339 • 76' •

www.challenge.nl

www.caecilia-concert.com


Dit is de derde, op deze site besproken cd en weer een absolute voltreffer dankzij het avontuurlijke en uitgelezen programma en de zeer hoge kwaliteit van dit musiceren, met de warme, pregnante klank van dulciaan en cornetto veelal op de voorgrond. Van de aankondiging in het cd-boekje is geen woord overdreven: de opgenomen werken behoren tot het laatste, uiterst virtuoze repertoire voor dit 'ouderwetse' instrumentarium en is het neusje van de zalm voor trombonisten, cornetto- en dulciaanspelers. In de achttiende eeuw werd de leidende rol van deze instrumenten overgenomen door 'moderne' pendanten zoals de barokhobo, de barokfagot en niet te vergeten de viool en cello.

Muziek als deze kon in die tijd van de Contra-Reformatie alleen maar gedijen dankzij de steun van vorsten en hoven, zoals aan het devote hof van de Habsburgers, waar muziek een belangrijke rol speelde en de grootte van de hofkapel dit met alle luister onderstreepte. In 1648, met de Vrede van Westfalen, werd de positie van het Huis van Habsburg veiliggesteld en wisten de leden zich te handhaven als traditionele leiders en beschermers van het Duitse katholicisme. De muziek speelde daarbij een belangrijke rol als het culturele vehikel om het belang van dat katholieke geloof te consolideren. Dat had bovendien een positieve invloed op de ontwikkeling van die muziek: musici en componisten wisten de weg naar het Huis van Habsburg te vinden. Ferdinand III (1608-1657), de zoon van een een van de belangrijkste aanhangers van de anti-protestantse Contra-Reformatie, Ferdinand II (1578-1637), was niet alleen een amateurcomponist, maar hij haalde ook toonaangevende musici naar zijn hof en stelde daar Italiaanse kapelmeesters aan, waaronder Antonio Bertali (1605-1669). De tweede zoon van Ferdinand III, Leopold I (1640-1705), kwam in 1657 aan het hoofd te staan van de Oostenrijkse monarchie en werd het jaar daarop tot Romeinse keizer gekroond. Het muzikale leven aan het Weense hof voer er wel bij met componisten als Johann Heinrich Schmelzer (ca. 1623-1680) en Johann Joseph Fux (1660-1741) - de enige twee Oostenrijkers tussen de vele Italianen - in de voorste culturele gelederen. Ze hielden zich niet alleen bezig met het schrijven van gelegenheidswerken voor onder meer kerkdiensten en bijzondere evenementen, maar componeerden ook allerlei stukken in de oude stijl, de stile antico. Met name Fux zag het als zijn bijzondere taak om die oude stijl in stand te houden.

Het voor deze gelegenheid versterkte Caecilia-Concert lijkt mij het ideale ensemble voor deze stukken die in de beste baroktraditie zijn geschreven en mede dankzij de uiteenlopende instrumentale combinaties veel afwisseling bieden. De in januari 2009 in de Laurentiuskerk in Mijnsheerenland gemaakte opname maakt er een dubbel feest van. Ook het klavecimbel, een lastig instrument om op te nemen, staat er puik op (beluistert u maar eens track 11 met Georg Muffats Passacaglia voor klavecimbel). In het cd-boekje stoort het aantal fouten in de Nederlandse tekst.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links