CD-recensie
© Aart van der Wal, november 2017
Bruckner: Symfonie nr. 6 in A Symphonieorchester des Bayerischen Rundfunks o.l.v. Bernard Haitink |
Enige twijfel bekroop mij bij het beluisteren van Bruckners Zesde onder Bernard Haitink. Was het misschien het gehele programma dat voor de dan 88-jarige éminence grise nogal zwaar was uitgevallen, met vóór de pauze Beethovens Tweede pianoconcert (feitelijk zijn eerste en met een speelduur van zo'n dertig minuten toch niet bepaald een 'concertje', maar integendeel, een uitermate dynamisch 'Kraftwerk'), met als solist Paul Lewis.
Bruckners Zesde is niet alleen een ongekend 'Meisterstück', maar ook een diepgelaagd symfonisch bouwwerk waarin de architectuur al gauw afbrokkelt als de spanningsbogen niet scherp en vooral breed genoeg worden getrokken. In het relatief vlot verlopende, maar wonderschone Adagio lukte dat nog het beste: de sublieme motieven en fraseringen worden hier als een parelketting geregen, de dynamische proportionaliteit krijgt indrukwekkend gestalte en het gloedvolle samenspel is een genot om naar te luisteren. Maar paradoxaal genoeg verbleken de hoekdelen helaas door teveel massaliteit en daardoor te weinig (ook ritmische) finesse en gravitas, terwijl het Scherzo en de finale duidelijk te lijden hebben van een gebrek aan cohesie (slordigheid is teveel gezegd), met teveel terloopse momenten en - helaas! -onvoldoende doorzichtigheid (wat naar mijn gevoel zeker niet aan de opname is te wijten). Ik wil hier niet per se een lans breken voor Celibidache, Klemperer of de eerdere Haitink, maar veel grootse vergezichten zijn er in deze uitvoering niet te registreren. Het algehele beeld is eerder nuchter dan vervoerend.
Dit is geen Bruckner geworden die is ingebed in de best denkbare klankcultuur. Natuurlijk, er is de routine, maar de vraag is dan wel of we daar wel zo blij mee moeten zijn. Kortom geen Zesde om warm voor te lopen, als was hier wel de Bruckner-specialist Haitink aan zet. Het verschil kan niet duidelijker worden benadrukt dan door Haitinks oude Philips-opname met het Concertgebouworkest (of in dit verband als goede tweede Haitinks meer recente Dresden-opname). De factor tijd werkt niet altijd in het voordeel.