Bruckner: Mis nr. 3 in f.

Ingela Bohlin (sopraan), Ingeborg Danz (alt), Hans-Jörg Mammel (tenor), Alfred Reiter (bariton), RIAS Kammerchor, Orchestre des Champs-Élysées o.l.v. Philippe Herreweghe.

Harmonia Mundi HMC 901976 • 56' •

 

 

---

Het meest aantrekkelijke van deze uitvoering is dat Herreweghe voor een transparante textuur koos, maar met behoud van de mystieke, zo niet devote glans die over het gehele werk ligt. Wat dat laatste betreft zijn er sterke raakvlakken met de uitvoering onder Jochum (heruitgegeven in DG's The Originals serie, tezamen met de twee overige missen). Sterker dan dan Best (Hyperion) en Welser-Möst (EMI) benaderde Herreweghe deze partituur vanuit Bruckners symfonische oeuvre (waarmee Herreweghe overigens langdurig ervaring heeft opgedaan en, ondanks wat tegenstemmen her en der, toch bepaald niet zonder succes). Een groot voordeel is ook dat Herreweghe's kijk op Bruckners 'Periodenbau' niet alleen een stevig structureel fundament oplevert, maar dat hij de textuur ook in dynamisch opzicht bijzonder fraai reliëf geeft. Hij trekt feilloos de grote spanningsbogen en bereidt de climaxen optimaal voor. Luidheid is minder een criterium dan nobele kracht.

Waar Herreweghe minder goed in slaagt is de contrastwerking, lyriek en felheid worden slechts met mate uitgespeeld, er is her en der zelfs sprake van een gezapigheid die dit werk absoluut niet verdient. Een ander, voor sommigen misschien nog belangrijker punt is dat Jochum niet alleen het betere solistenteam (Maria Stader, Claudia Hellmann, Ernst Haefliger en Kim Borg), maar ook een beter koor (van de Beierse Omroep) tot zijn beschikking had. In deze nieuwe uitgave is Danz wat vlak, Mammel bij vlagen larmoyant en Reiter mist een sterke verankering in zijn vocale lijnen. Bohlin daarentegen straalt en is trefzeker. Het RIAS Kammerchor heeft incidenteel te kampen met intonatieproblemen in de a-cappellapassages. Het orkestaandeel (het ensemble maakt gebruik van 'authentieke' instrumenten) laat evenwel geen wens onvervuld: fraai articulerende strijkers, heldere houtblazers en fier koper, dit alles in de juiste balans met de solisten- en koorpartijen. De uitstekende opname maakt u er getuige van (die onder Jochum is inmiddels meer dan 40 jaar oud en dat valt er vanaf te horen).

Tja, wat is eigenlijk de mooiste uitvoering überhaupt? Ik zou uiteindelijk gaan voor die onder Celibidache (live opgenomen in St. Florian, al beschik ik alleen over de ArtHaus-dvd). In termen van tempo en frasering valt er misschien wel wat aan af te dingen, maar feit is wel dat dit de enige vertolking is die de factor tijd volkomen doet wegsmelten. Over tijd gesproken: de uitvoering onder Herreweghe blijft met vijfenvijftig minuten ruim binnen het uur!