CD-recensie
© Aart van der Wal, mei 2023
Britten: Vioolconcert in d, op. 15 Bruch: In Memoriam op. 65 - Vioolconcert nr. 1 in g, op. 26 Kerson Leong (viool), Philharmonia Orchestra o.l.v. Patrick Hahn |
Deze vioolconcerten van Britten en Bruch (diens meest aansprekende en daardoor meest bekende, in g-klein) vormen zeker geen voor de hand liggende combinatie, voornamelijk omdat de stilistische karakteristieken van beide werken mijlenver uit elkaar liggen. Het is Bruchs In Memoriam dat de transitie evenwel behoorlijk 'verzacht'. Wat dit betreft een goede keus dus van de Canadese violist Kerson Leong (1997).
De opnamen werden gemaakt in januari 2021, toen (ook) Londen zuchtte onder de gevolgen van de COVID-pandemie. Voor de solist was dat daardoor een wat hij noemt een belangrijk ogenblik van catharsis, een begrip dat we vooral uit de psychologie kennen en wat er kortheidshalve op neerkomt dat traumatische gebeurtenissen vanuit de herinnering met alle daarbij behorende emoties boven tafel worden gebracht, hetgeen een positief effect zou hebben op de wankele mentale gesteldheid van de patiënt. Catharsis is afgeleid van het Griekse woord katharsis, wat zuivering of reiniging betekent.
Ik geloof Kerson Leong op zijn woord, maar of het voor de luisteraar van betekenis is? Die ervaart de muziek immers zoals zij op hem of haar overkomt. Bijgedachten mogen er zijn, maar die horen thuis in de periferie van de muziek. Of anders gezegd: wie nu, maar zeker over een paar jaar naar deze uitvoeringen luistert zal die waarschijnlijk niet op enigerlei wijze in verband brengen met ‘wat eens was', de pandemie, de katharsis.
Veel belangrijker is hoe Leongj deze muziek aanpakt en daarover geen kwaad woord, want hij speel met een gloedvolle toon die bovendien veel energie en lyriek uitstraalt, soms zelfs uitgesproken grillig, gestoeld op individualistische leest geschoeid en aldus fascinerend en associërend. De Canadees behoort zonder meer tot de schare topmusici die het publiek weet te boeien en aan zich te binden.
In de all-round musicus en bijna-leeftijdsgenoot, de Oostenrijker Patrick Hahn (1995), heeft Leong zo te horen een ideale muzikale partner gevonden, want de samenwerking tussen beiden laat niets te wensen over. De inspiratie vloeit voortdurend over en weer in deze voortreffelijk vormgegeven symbiose (ook al zo'n term waar de psychologie rijk aan is). Het Philharmonia Orchestra volgt de beide heren uiterst soepel, kleurrijk en waar verlangd op gespannen voet met de solist.
Tot slot nog een opmerking over Bruchs In Memoriam, een weinig uitgevoerd stuk dat echter meer aandacht verdient. Het is in de woorden van de componist (hij schreef erover in een brief aan de Duitse violist en goede vriend van Johannes Brahms, Joseph Joachim) een ‘klaagzang of een soort instrumentale elegie', fraai breed uitgesponnen en volgens de regelen van de romantisch getinte vioolkunst in de donkere toonsoort van cis-klein gestileerd.