CD-recensie

 

© Aart van der Wal, december 2012

 

 

Beethoven: Pianosonate nr. 12 in As, op. 26 (Marcia funebre) - nr. 17 in d, op. 31 nr. 2 (Storm) - nr. 22 in F, op. 54 - nr. 27 in e, op. 90

Javier Perianes (piano)

Harmonia Mundi HMC 902138 • 70' •

Opname: december 2011, Teldex Studio, Berlijn

 


Zou het op de burelen van Harmonia Mundi in het Franse Arles een moeilijk besluit zijn geweest om de Spaanse pianist Javier Perianes (1978) min of meer carte blanche te geven voor Beethovens pianosonates? Terwijl nog maar kort geleden de fabuleuze 'integrale' door Paul Lewis (en daar mogen de vijf pianoconcerten met Belohlávek als dirigent eveneens bij worden geteld) verscheen? Het valt niet te zeggen, maar een feit is wel dat Beethovens muziek heel veel facetten kent en dat geen enkele musicus, onverschillig of het een violist, pianist, vocalist of dirigent is, die allemaal kan blootleggen. Als dat wel het geval zou zijn, dan zou Beethovens muziek allang van de concertpodia en het toneel zijn verdwenen en zou er nog maat nauwelijks een musicus (of muziekliefhebber!) te vinden zijn die er belangstelling voor zou koesteren. Het een houdt verband met het ander, zoveel staat tenminste vast. Als ze dat bij Harmonia Mundi ook hebben gedacht, hebben ze met Perianes een goede keus gedaan, want hij volgt niet slaafs zoveel anderen die hem zijn voorgegaan, maar is creatief in zijn benadering van deze Parnassus: zijn vertolkingen worden vooral gekenmerkt door klassieke golfbewegingen die een weldadige uitwerking hebben. Dat pakt in de ene sonate (op. 90) beter uit dan in de andere (op. 26).

Heeft het zin om het spel van Perianes te vergelijken met een aantal recente pianisten, bijvoorbeeld Lewis? Nee, want dat kan slechts een eenzijdig maar bovenal arbitrair beeld opleveren: deze sonates zijn immers al honderden keren op lp en cd uitgebracht. De fonografische geschiedenis gaat al terug tot het begin van de jaren dertig van de vorige eeuw, toen Artur Schnabel de Beethoven-sonates in de studio vastlegde, vertolkingen overigens die nog steeds het aanhoren meer dan waard zijn en dankzij EMI's digitale remastering een helder licht werpen op Schnabels indrukwekkende vertolkingskunst en de toenmalige uitvoeringspraktijk. En wie op dit gebied een ijkpunt zoekt kan bij geen andere pianist beter terecht dan bij Solomon (eveneens op EMI).

Perianes' Beethoven mag er zijn, zij het dat het drama iets minder op de voorgrond treedt, zoals bijvoorbeeld in het Andante con variazioni van op.26 (1801) en in het derde deel van diezelfde sonate, de treurmars die de dood van een held' ('sulla morte d'un Eroe') weerspiegelt en vooruitloopt op de Marcia funebre van de Eroica ( 1803), beide in het midden latend om welke held het nu precies gaat. In de gespeelde vier sonates overheerst het klassieke karakter: Perianes zoekt niet het hemelbestormende, bij vlagen revolutionaire element in deze muziek, maar kiest duidelijk voor een gedegen, evenwichtige aanpak die incidenteel naar het saaie neigt (Allegretto van op. 54). Daarentegen past zijn aanpak uitstekend bij de tweedelige Sonate op. 90 en bij het slotdeel van op. 31 nr. 3. Zijn tempokeuze is in alle elf delen voortreffelijk, voor mij een duidelijk bewijs voor zijn affiniteit met deze muziek. De slotconclusie: het kan spannender, breder, met meer passie wellicht, maar dit zijn wel uitvoeringen die ik regelmatig uit de cd-kast zal halen; en te meer omdat de opname een plaatje is: de technici zetten Perianes en zijn vleugel zo in uw kamer. Wel aan de illusie aangepast natuurlijk, want anders zouden de ruiten eruit vliegen...


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links