Beethoven: Pianoconcert nr. 2 in Bes, op. 19.

Beethoven/Hess: Pianoconcert in D, op. 61 (pianoversie van het vioolconcert).

Gerhard Oppitz (piano), Gewandhausorchester Leipzig o.l.v. Marek Janowski.

RCA 09026 685322 • 68' •

---

Oppitz lijkt mij een voorstander van een uitgesproken ruwe aanpak, met een rechtstreekse aanval op de poëtische kanten van met name op. 19 (gecomponeerd vóór het eerste pianoconcert, op. 15!) Nuanceringen blijven in de grondverf steken, sterktegraden worden overtrokken en drammerige sforzandi prediken vrijwel onophoudelijk de muzikale revolutie. De Beethoven-cadens in het openingsdeel van het eerste pianoconcert krijgt zelfs de dimensies van de Hammerklavier-sonate. De tijdgeest snelt Beethoven hier geheel ten onrechte vooruit. Het zo poëtische middendeel is letterlijk zwaar op de hand en het slotrondo verloopt hakkerig.

Het door Willy Hess in 1970 opnieuw voor piano bewerkte vioolconcert levert ten opzichte van het reeds bestaande arrangement geen verbetering op. Het blijkt bovendien een onmogelijke opgave om een specifiek voor de viool geschreven partituur voor het klavier om te werken. Dit leidt tot de meest potsierlijke loopjes, trillers en sequensen. Misschien dat als Beethoven zich rond 1808 zelf aan een bewerking had gewaagd (hij liet het met uitzondering van de cadensen aan een ons onbekende over) er nog iets moois uit had kunnen groeien, maar we moeten het nu eenmaal doen met wat we hebben. Ook in dit opus vaart Oppitz dezelfde koers met als dieptepunt het middendeel (larghetto) dat te voortvarend van start gaat en nergens weet te ontroeren. Het rondo mist spelvreugde en is in zijn handen stijf en oppervlakkig. Janowski en Oppitz trekken in beide concerten eensgezind dezelfde interpretatieve lijnen, wat het er niet beter op maakt.

De opname van op. 19 licht de prachtige akoestiek van het Gewandhaus er weliswaar goed uit, maar zeker bij deze vertolkingen was wat minder galm extra welkom geweest. In op. 61 was de strijkersklank vreemd genoeg minder fraai dan in op. 19. Als u over Dolby Surround Pro-Logic apparatuur beschikt kunt u aan deze cd uw hart ophalen: u waant zich middenin de zaal, omspoeld door een waterval van `revolutionaire' Beethovenklanken.