CD-recensie
© Aart van der Wal, december 2015
Beatriz Blanco - Baroque PortraitBarrière: Sonate nr. 2 in g (Boek I) - nr. 3 in e (Boek III) Bach: Cellosuite nr. 1 in G, BWV 1007 - nr. 5 in c, BWV 1011 Beatriz Bianco en Daniel Rosin (cello), Maria González (klavecimbel), Josep Maria Marti Durán (theorbe en barokgitaar) BMN Audiophil 20157 • 62' • (cd + Blu-ray disc met extra Manfred Osten in conversation with Beatrix Bianco) |  |
De bijzondere waarde van deze cd en Blu-ray disc berust op de beide sonates van de Franse cellist en componist Jean-Baptiste Barrière (1707-1747). Zijn muziek is - zoals zoveel van zijn tijdgenoten - in vergetelheid geraakt, veel later nog eens extra in de hand gewerkt door de ongekende muzikale overvloed die de muziekhistorie ons sindsdien heeft nagelaten. Toch heeft vanaf zo ongeveer de jaren tachtig van de vorige eeuw een groot aantal met name kleine labels zich het lot aangetrokken van veel muziek aan de periferie van de grote namen, wat menige boeiende ontdekking heeft opgeleverd. Al moet er gelijk bij worden gezegd dat de muziekgeschiedenis in zekere zin onverbiddelijk is en dat ongetwijfeld zal blijven: Bach wel en Kuhnau niet, Mozart wel en Salieri niet, Beethoven wel en Ries niet, om het maar even scherp door de bocht samen te vatten. Die geschiedenis heeft ons ook geleerd dat componisten die in hun tijd in en naast het eigen huis bekend of zelfs beroemd waren, uiteindelijk toch slechts maar een beperkte houdbaarheidsdatum hadden: hun muziek verdween na hun dood alras van het toneel om eeuwenlang niet meer tot leven te worden gebracht.
Dat deze twee sonates van Barrière hun weg naar de opnamestudio hebben gevonden, valt zonder meer te prijzen, maar het zou overdreven zijn om te beweren dat het om barokke meesterwerken gaat. Het is niet meer maar ook niet minder dan onderhoudende gebruiksmuziek. Vandaag zegt het op zich niet al te veel dat Barrière al in 1733 (hij was toen pas 26) het genoegen mocht smaken om in de gunst van koning Ludwig XV te vallen, die zelfs voor de financiën zorgde om de jonge componist in staat te stellen zijn muziek te laten drukken. Wat daarbij misschien een bijrol zal hebben gespeeld was Barrières cellospel dat volgens tijdgenoten uitmuntte in muzikaliteit en virtuositeit (twee begrippen die niet per se in een adem genoemd hoeven te worden). Wat ook wel vaststaat is dat zijn studie bij een van de grootste solisten op dit gebied, de Italiaan Francesco Alborea, voor Barrière het voorportaal opende naar het topsegment van de instrumentale muziek.
Dat Barrière en Bach ook in kwalitatief opzicht tijdgenoten waren valt van de op deze cd en Blu-ray disc verzamelde twee sonates niet af te lezen: Barrière is daarmee vergeleken duidelijk de mindere van de grote Johann Sebastian, zowel naar oorspronkelijkheid en inventie als naar structureel intellect. Zoals gezegd uitstekende gebruiksmuziek aan de voet van de Partnassus, terwijl Bachs beide Cellosuites zich aan de top daarvan aftekenen. De celliste Beatriz Blanco en haar ensemble geven van Barrières twee sonates flitsende en expressieve vertolkingen. Bachs beide Cellosuites kerven onder haar handen weliswaar wat minder diep dan die van een Fournier of Rostropovitsj, maar haar kijk op deze vaak weerbarstige materie mag er desalniettemin zijn. Echter, daarvoor hoeft u deze cd/Blu-ray disc niet te kopen: van de Cellosuites zijn immers al zoveel uitstekende opnamen voorhanden (of u heeft ze al) dat het daar niet om gaat. Het gaat om Barrière, punt uit. De opname is uitstekend geslaagd, al had een fractie meer ruimte - zeker in de cellosuites - de instrumentale afbeelding niet misstaan. Interessant is dat Beatriz Blanco een echte barokcello bespeelt: een Claude Pierray uit 1720. Kort samengevat: deze uitgave levert een zeer respectabel 'Baroque Portrait' af.