CD-recensie

© Aart van der Wal, november 2013

	Janine Jansen

Bijna vers van de pers, deze nieuwste cd van ons toptalent Janine Jansen. Ik hoorde haar onlangs in de Rotterdamse Doelen met een kamermuziekprogramma (pianotrio’s van Sjostakovitsj, Weinberg en Brahms), bijgestaan door pianist Itamar Golan en de cellist Torleif Thedéen en stelde weer eens vast hoezeer zij zich met onstuitbare energie en grote concentratie op de weerbarstige stukken stortte. Verzengend, dat is de term die ik met dit grandioze spel associeerde. Maar haar tomeloze inzet, diep gegrepen door de muziek, zette zij het gehele ensemble in vuur en vlam. Het was alsof slechts één nooit ophoudende spanningsboog werd getrokken, in een ongeëvenaard wisselspel. Zelfs in meest lastige, flitsende dialogen was er nauwelijks oogcontact tussen het trio, wat zeker iets zei over het op elkaar ingespeeld zijn; en dat voor een gelegenheidsensemble!

Janines compromisloze inzet (de burnouts, die hopelijk voorgoed achter haar liggen, kwamen niet uit het niets) kennen we ook van haar andere optredens en haar cd’s, maar waar het natuurlijk vooral om draait is de combinatie van intense muzikaliteit en feilloze techniek waarmee ze de wereldpodia heeft veroverd en die haar nooit in de steek laat. Haar spel is, anders dan dat van bijvoorbeeld Rachel Podger, niet ‘historisch geïnformeerd’, maar eerder wat ik zou willen noemen licht romantisch, met het expressieve vibrato wat daarbij hoort. Plastisch en verbeeldingsvol brengt ze de muziek tot klinken waar ze – zo te zien en zo te horen – absoluut in gelooft, waarvan ze de waarde en de betekenis heeft doorgrond en waar ze haar uiterst gedifferentieerde klankpalet als het ware op los kan laten. Ze weet feilloos effect van affect te onderscheiden, onverschillig of het Bach, Beethoven of Brahms betreft. Janines spel slecht grenzen, zelfs die tussen de authentieke en traditionele uitvoeringspraktijk. Of dat de werkelijke kern van haar spel is kan ik niet goed beoordelen, maar wel hangt alles samen met Janines muzikale intuïtie die haar spel mede vleugels geeft. Sterker nog, er moet een rechtstreeks verband zijn tussen haar intuïtie en haar spontaniteit. Tenminste, zo klinkt het: alsof het ter plekke wordt bedacht, zomaar in één worp over het publiek wordt uitgestort, met een vanzelfsprekendheid die doet verstommen. Dat betekent dus ook dat haar onberispelijke muzikaliteit nooit en te nimmer eerst met haarzelf en vervolgens met haar publiek op de loop gaat: volmaakte vormbeheersing en spontaniteit gaan bij Janine moeiteloos hand in hand. Wie naar haar spel kijkt ziet haar muzikale innerlijk; en wie alleen naar haar luistert hóórt het.

De opname is mooi ruimtelijk, de musici staan goed afgebeeld in de akoestiek en fijn dat we eindelijk weer eens een mooie bas in Bach horen! Dat ligt niet alleen aan het uitstekende spel van Rick Stotijn, maar ook aan de technici die het bijna levensecht hebben 'gevangen'. Wel had het uitstekende klavecimbelspel van vader Jan Jansen wat mij betreft iets meer geprofileerd uit de luidsprekers mogen komen. Bescheidenheid is niet altijd een deugd! Een aantal 'glitches', waarschijnlijk ontstaan tijdens de nabewerking, is om de een of andere reden niet gecorrigeerd. Een willekeurig voorbeeld is de 'glitch' in het Andante van BWV 1041, bij 0:39.

In het seizoen 2013/14 gaat Janine met twaalf van haar naaste muzikale vrienden op tournee door Europa. Met haar 'Bach Project' verschijnt ze onder meer in Amsterdam, Parijs, Londen, Wenen, München en Hamburg. Als u er bij wilt zijn: u kunt het programma hier bekijken. Als u er niet bij kunt zijn heeft u in ieder geval schitterende muziek die net zo schitterend wordt uitgevoerd onder handbereik!

index