CD-recensie

 

© Aarnout Coster, september 2011

 

 

Walton: Symfonie nr 1 in bes – nr. 2 – Siesta

BBC Scottish Symphony Orchestra o.l.v. Martyn Brabbins

Hyperion CDA67794 • 78' •

 

 

 


In zijn jonge jaren, toen Walton huisgenoot van de artistieke Sitwells (Osbert, Scheverell en hun zuster Edith) was, bestudeerde hij partituren van moderne componisten: Elgar, Stravinsky, Berg, Schönberg, Ravel, Sibelius en anderen. Zo leerde hij als autodidact de kunst van het instrumenteren.
Toen hij 20 was, componeerde hij op de prachtige nonsens-gedichten van Edith Sitwell het ‘entertainment’ Façade, een meesterwerk. Bij de eerste uitvoeringen veroorzaakte het de nodige ophef, maar spoedig werd het vooral in Engeland populair, waarmee zijn naam als componist gevestigd was.
De Sitwells introduceerden hem in de society van Londen en namen hem mee naar concerten in Londen, waar o.m. de symfonieën van Sibelius uitgevoerd werden, waarvan hij diep onder de indruk raakte. De symfonieën 4 en 7 van Sibelius waren zijn grote voorbeelden toen hij op verzoek van de dirigent Hamilton Harty besloot een symfonie te schrijven. Hij werkte aan zijn Eerste symfonie van 1932 tot 1935. Hij was niet gauw tevreden over zijn werk. Vooral met het laatste deel had hij grote moeite; een vriend die hij om raad vroeg, hielp hem over de hobbel door hem te suggereren er een fuga in te verwerken.

De Eerste symfonie is een zeer expressief stuk vol wisselende stemmingen, spanningen, waarin enorme crescendi worden opgebouwd naar fortissimi met het koper voluit razend, maar ook met rustige, lyrische passages; dit alles is de uitdrukking van een dynamisch, hyperemotioneel, eigengereid en licht ontvlambaar temperament. Op society-parties was Walton populair en geliefd bij de vrouwen jegens wie hij zich niet onbetuigd liet. Maar ook (sarcastische) humor à la Façade vinden we bijv. in het tweede deel: Presto con malizia.

Zieleroerselen en escapades die Walton in het dagelijks leven verborg achter een façade (!): op foto’s toont hij meestal een pokerface met hoogstens een ironisch glimlachje. In het schilderij van Michael Ayrton, dat de cover van deze cd siert, zien we de componist - inmiddels beroemd - in 1948 op Capri, waar hij zich had teruggetrokken na de dood van lady Alice Winbourne, met wie hij een relatie had gehad. Wij zien hem met een laatdunkende, vreugdeloze blik met op de achtergrond het Italiaanse eiland, waar hij vergroeid mee lijkt te zijn. Op Italië was hij erg gesteld; de Sitwells hadden hem meengenomen naar Napels en Amalfi en later ging hij wonen op Ischia in de Golf van Napels samen met zijn vrouw Susana Gil Paso, met wie hij in het najaar van 1948 in Buenos Aires in het huwelijk trad.

In 1955 kwam van de Royal Liverpool Philharmonic Society het verzoek aan Walton een symfonie te schrijven. Dit werd de Tweede (en laatste) symfonie in drie delen. Het werk is zeker net zo eventful als de Eerste symfonie met Waltoniaanse climaxen, maar geraffineerder, verfijnder en minder bombastisch dan de Eerste. Het tweede deel is een sfeervol juweel, het derde deel een knappe passacaglia, een grandioos staaltje van variatiekunst dat niet onderdoet voor het laatste deel van Brahms’ Vierde symfonie.

Siesta is een impressionistisch, dromerig kort werk, een schildering van een avondmuziek op een plein in Siena.

De uitvoering door het BBC Scottish Symphony Orchestra onder leiding van Martyn Brabbins verdient alle lof. Brabbins laat de grote lijnen, het stuwen van de emoties horen en hij heeft daarbij een scherp oog voor details. Michael Kenndey schreef er uitstekende toelichtingen bij.

Het is goed deze werken in zo’n voorbeeldige uitvoering te hebben op één cd, te meer daar in ons land Waltons symfonieën in de concertzalen of op Radio 4 zelden of nooit ten gehore worden gebracht.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links