Audiotechniek

Naschrift bij het artikel van prof. R.A. Greiner:

Cables and the Amplifier/Speaker Interface

© Ruud Janssen, november 2003

Ik heb het verhaal van de hoogleraar gelezen en het komt er zeer voorspelbaar op neer dat geleiders gewoon maar geleiders zijn en dat het gedrag van de elektronen in die verschillende geleiders volstrekt identiek is. Alles waar de kabelneuroten iets hogers aan willen ontlenen verwijst hij terecht naar het land de fabelen. Hij zegt het wat vriendelijker maar het komt er op neer dat het gemekker over luidsprekerkabel louter een kwestie van persoonlijke onzin is.

Paverotti's tenor komt uit de snoeren niet mooier dan hij er in ging. Waarbij natuurlijk wel aangetekend dient te worden dat in de autosuggestieve belevingssfeer dat "mooier" op individuele basis het geval kan zijn. Maar zoals bekend is het placebo-effect ook bij dit soort waarnemingen onverminderd werkzaam. Als je dat overigens op die manier verklaart, weet het gros niet eens waar je het over hebt.

In dat kader herinner ik me rond het fenomeen luidsprekersnoeren en andere aanverwante gaten in de markt een bijeenkomst in een kapitaal pand in het Gooi. Alwaar de in een nét even te vlot Versachi-pakkie gestoken eigenaar van de High End-nering wist te melden dat de zorgvuldig op het glanzende roodbeuken parket gelegde luidsprekerkabel (op de bijbehorende mystieke steuntjes) het "zwart" in de rusten van Bruckner VII zo goed laat uitkomen. De "audiopersoonlijkheid" voegde er nog aan toe dat Bruckner die rusten vanzelfsprekend zo mooi "zwart" had bedoeld..
Tja, als het zo wordt gebracht is het voorspelbaar dat het gros van de aanwezigen dat "zwart" (wat dat ook moge zijn) dan ook echt zo waarneemt. Ik schiet er dan bij in de lach, maar wie ben ik daar?.

En dan zijn er bij dat soort bijeenkomsten al te vaak mensen opgetrommeld die van narigheid niet weten waar ze met hun poen naar toe moeten. En dan laat zo'n uitgenodigde roestbruine golfer annex patrijzenmoordenaar met in zijn kielzog de onvermijdelijke omhoog gevallen Marie-Claire - zonnebankbruin, dichtgesmeerde kraaienpoten en door Frans Molenaar aangekleed - zo'n setje van die koninklijke snoeren komen (die lieden kopen niets, die laten zoiets "kommen".) om ze dan ter pronk op hun eigen strak in de lak gezette rustieke parket op die bevallig vormgegeven steuntjes (natuurlijk á 100 euro) te kunnen neerleggen. Je kent het soort wel, mensen die het goed bezien alleen maar vervelend vinden dat je via zo'n set van een paar ton óók nog muziek moet gaan afspelen. Ze horen geen "wit" en ze horen geen "zwart" in Bruckners rusten, want afgezien van de test na het aansluiten van de snoeren wordt de set niet door ze gebruikt. Muziek in dat huis komt louter uit de hoofdtelefoonset van de mp3-speler van de hulp in de huishouding die daar schoonmaakt als zij tannist en hij op de golfbaan met zijn vrinden ballen in de sloot staat te slaan. Het zijn zeg maar de kringen waar bijvoorbeeld Mahler het zo goed doet omdat de vormgeving en kleurstelling van cd-inlay helemaal past bij de net op de antiekveiling gekochte Jugendstil-vaas (er zijn slechtere argumenten trouwens).

Ik bedoel er mee te zeggen: dat het dan helemaal niet meer over het gedachtegoed hifi gaat en vrijwel standaard er niet van muziek wordt gehouden laat staan genoten. Wat hierin telt is dat de kassa rinkelt. Het onnozele adept van het High End-gilde lult vanzelfsprekend maar wat voor zijn malle moers kont weg maar wat belangrijk erger is: hij vindt gehoor. En ik moet een aantal van die audio-onbenullen nageven dat ze een zekere boeren slimheid in huis hebben. Ik vind het namelijk erg knap om iemand met een netsnoertje van 500 euro ( wel even contant betalen graag) naar huis te sturen met de plechtige belofte dat je dan nóg meer "zwart" in de rusten van Bruckner VII kunt horen. En niet goed? Geen geld terug. Waarbij dan trouwens al fluitend kijkend naar de antieke gipsornamenten van het plafond in de hoge vertrekken van de villa geheel geruisloos wordt overgeslagen dat vanuit het stopcontact er gewoon maar twee keer een 20-tal strekkende metertjes 2,5 mm² bruin en blauw installatiedraad van de plaatselijke Joris Osram (yes, ook daar al, of zo je wilt Karel Pope; dat mag ook natuurlijk) in standaard 5/8 pvc-buis geheel onafgeschermd en niet behoedzaam getwist naar de meterkast loopt. Wie durft nog te beweren dat de consumenten niet belazerd willen worden?

We moeten leren inzien dat het zo goed mogelijk weergeven van muziek een heel andere hobby is. Het hele kabelcircus is louter gebaseerd op het aan de man brengen van niets dan gebakken lucht: er worden slachtoffers gezocht die dingen moeten gaan kopen die ze niet nodig hebben. En al jaren zie je met lede ogen aan dat dat nog lukt ook want laten we eerlijk zijn die bric-a-brac ziet er natuurlijk fantastisch uit. En het is maar een enkeling die het besef heeft dat dit nergens inhoudelijk over gaat en je reinste overkill is.

En dan zitten er hier liefhebbers van muziek die willen bewijzen dat snoer gewoon maar snoer is. Ja zeker, ik kan op zuiver wetenschappelijke grondslag keihard maken dat in standaard pisbakijzer het gedrag van de elektronen identiek is aan het gedrag in geleiders uit gans het periodiek systeem. Zilver geleidt niet beter dan lood: alleen de soortelijke weerstand is anders. Ik kan bewijzen dat zilver in kwalitatieve zin niet beter geleidt dan pisbakijzer. Het is bovendien een proefje dat voor een ieder met betrekkelijk eenvoudige middelen is te herhalen maar daar gaat het helemaal niet om.. Er moet namelijk gebakken lucht worden verkocht. De mensen die pogen te weerleggen dat het kabelverhaal gerelateerd is aan betere weergavekwaliteit zijn namelijk altijd zelf slachtoffer. Zij hebben thuis immers ook geïnvesteerd in instapmodelletjes kabel van 100-den eurootjes en zien als ideaal die rare gevlochten worsten op van die potsierlijke geile steuntjes. Moet ik voor die mensen bewijzen dat het niet uitmaakt wat je voor snoer tussen versterker en luidspreker gebruikt? Ik probeer het wel maar is het ook zinnig? Ik vrees van niet: het gaat namelijk helemaal niet om betere weergave. Wat telt is de illusie en die verstoor ik zonder dat het muntje valt dat betere weergaven vanzelfsprekend niet zit in betere (lees: duurdere) snoeren. Dat besef dringt helemaal niet door. Er is nu eenmaal blind vertrouwen in de handige snelle jongens van de branche ook al kom je met zuiver objectief vast te stellen tegenwerpingen.

index