Merlijn Kerkhof en de zondvloed


Recent verschenen Forums Lezersforum Merlijn Kerkhof en de zondvloed

Weergave van 15 reactie threads
  • Auteur
    Berichten
    • #5847 Reageer
      GPS
      Gast

      Ik ben de laatste om te beweren dat Facebook en andere sociale media een zegen zijn voor de mensheid, maar wie er geen gebruik van maakt “mist soms weleens iets”. Al zal hij of zij wel door een onuitputtelijke berg rotzooi, onzin en ongein moeten waden. Waarbij het opvallend is hoeveel mensen (en daaronder niet de minsten!) zich graag laten portretteren, vaak met vrienden, bekenden of collega’s. Er wordt daardoor niets substantieels toegevoegd en je moet er als gebruiker wel doorheen, maar vooruit maar. Het is niet anders.

      Daar gaat dit stukje (nou ja, stukje…) overigens niet over. Gisteren was ik getuige van een ietwat uit de hand gelopen discussie tussen muziekredacteur Merlijn Kerkhof (samen met Frits v.d. Waa en Guido van Oorschot vormt hij de muziekredactie van de Volkskrant) en uw hoofdredacteur. Aart van der Wal. Hij had de knuppel in het hoenderhok gegooid door manmoedig te verklaren dat de muziekkritiek in ons vaderland behoorlijk op zijn retour is. Geen nieuw geluid, want op de site van Opus Klassiek is dit – broederlijk tussen de honderden andere onderwerpen – meerdere malen aan de orde gesteld. Die teloorgang werd door Kerkhof heftig bestreden, door te verwijzen naar de enorme krantendatabase Delpher, waaruit juist het tegendeel bleek. Volgens Kerkhof was er helemáál niet zoveel veranderd, maar Van der Wal kon gemakkelijk reposteren door verwijzing naar de werkelijkheid, in gang gezet door grote namen als die van Matthijs Vermeulen, Willem Pijper en Hans Reichenfeld. Met nog steeds ver verwijderd van de marge namen als die van Ernst Vermeulen en Ton Hartsuiker (waarbij ik ook Konrad Boehmer niet graag buiten spel zou willen laten).

      Natuurlijk had Van der Wal een punt: inhoudelijk en kwantitatief beantwoorden de muziekrecensies in de dagbladpers allang niet meer aan dit zo ongeveer ‘ideale model’. Hij kwam met een passend voorbeeld: twee recensies over hetzelfde concert die werkelijk diametraal tegenover elkaar stonden: die van Joost Galema (NRC) en die van Merlijn Kerkhof (de Volkskrant). Dat moet zelfs de grootste leek zijn opgevallen.

      In de tijdschriftenbranche is het niet veel beter. Sterker nog, ik kan de lijn kaarsrecht doortrekken naar ‘Luister’, dat ook sterk lijdt onder het minimalisme. Er zijn te weinig woorden beschikbaar voor een gedegen recensie, maar in tegenstelling tot de dagbladpers worden lezers wel beter geïnformeerd over de muziek zelf. Auteurs als Gerard Scheltens en Siebe Riedstra weten bovendien – heel belangrijk! – waarover ze het hebben. Terwijl ook Thea Derks en Basia Jaworski, op hun eigen site, positief bijdragen aan de verbreiding van muzikale kennis. Niet iedereen die naar muziek luistert – en zeker niet naar ‘goede’ muziek – weet iets (laat staan veel) van de achtergronden ervan.

      Het zou weleens een behoorlijk misverstand kunnen zijn: dat je musicologie moet hebben gestudeerd om over muziek mee te kunnen praten. Of dat je bij een krant moet werken om ‘professioneel’ te zijn. Het verbaasde me dat Kerkhof Van der Wal niet als een ‘collega’ beschouwde, maar als een ‘oudere man’ (ja echt, het stond er!) die er een ‘hobbysite’ op nahield. Waarna hij hem er veel succes mee wenste. Boosheid is vaak geen goed kompas om op te varen, zoals ook in dit geval. Kerkhof zag over het hoofd dat die ‘hobbysite’ wordt bemand door gepokte en gemazelde recensenten met een professionele achtergrond. Ik noem alleen maar Paul Korenhof, de operaspecialist in ons land en bovendien een die nooit een blad voor de mond neemt, Siebe Riedstra (hij was dirigent en bovendien directeur van een van de omroeporkesten), Emanuel Overbeeke (musicoloog, doctor in de muziek, auteur van het diepgaande studiewerk over de Nederlandse muziek bij Nederlandse orkesten) en Maarten Brandt (musicoloog, artistiek adviseur van meerdere orkesten en dirigenten, en in het verleden docent aan het Haags conservatorium, maar ook auteur van het onlangs verschenen kolossale ‘Klinkende Alchemie’). Tjako Fennema had in Hilversum ooit een tv-programma en schreef – evenals Kerkhof voor de Volkskrant – recensies voor de Gooi- en Eemlander. Van der Wal schreef jarenlang voor het toen zéér gerenommeerde ‘Luister’. Nou, dat zijn toch bepaald geen hobbyisten!

      Dat had Kerkhof zich dus niet gerealiseerd, maar er klonk ook arrogantie door in zijn reactie: door een ander niet als zijn collega te beschouwen plaatste hij zichzelf op een zelf opgericht voetstuk. Verstandig? De vraag stellen is deze beantwoorden. Met mijn kanttekening dat de recensies van Kerkhof professioneel zijn omdat hij een betaald beroep uitoefent. Ook hij zal hopelijk eens tot de ‘ouderen’ behoren die niet meer genoodzaakt zijn om het dagelijks brood bij elkaar te sprokkelen en misschien kijkt hij dan met ietwat minder dedain neer op degene(n) die zijn collega’s niet meer zijn. Levenslessen kun je leren, door het leven zelf.

      Het belang van die Facebook-discussie is bescheiden. Morgen wordt, u kent het, de vis erin verpakt. Van veel groter belang is de bestaansgrond van Opus Klassiek, dat op termijn alleen nog maar aan belang kan winnen door de verdere afkalving van de muziekredacties bij de dagbladpers. Het is zelfs maar de vraag of over een paar jaar die nog wel bestaan. Want wie wil eigenlijk nog iets lezen over iets dat voorbij is en zich niet laat herhalen, laat staan goed herinneren? En de cd-besprekingen zijn zo uitermate bescheiden van omvang dat die geen naam hoeven te hebben. Kerkhof is daar nog blijkbaar niet voldoende achter, maar dat komt wel! Laat in de tussentijd Opus Klassiek vooral voortgaan op de al jaren geleden ingeslagen weg. Een ‘hobbysite’? Hum… Maar wat voor een!

      PS: Ik ben van huis uit geen muziekredacteur, maar sta wel dicht bij het muziekbedrijf. Daarom volsta ik met drie initialen: GPS. U begrijpt het wel…

    • #5850 Reageer
      OpusKlassiek
      Gast

      Dank voor uw reactie. Ik heb – met uw welnemen – drie typfouten uit de tekst verwijderd.

      Groet,
      Aart van der Wal

    • #5852 Reageer
      Frits van den Dool
      Gast

      Mooi verhaal van GPS (whoever he may be). Hij is zo te lezen geen onbekende in het metier. Ik heb de discussie op sociale media niet gevolgd, maar het moet me wel van het hart dat ik het met iedereen eens ben die vindt dat het met de muziekjournalistiek in dit land slecht is gesteld. De verhaaltjes zijn kort, er is geen toelichting bij het gehoorde en wie naar achtergrondinfo zoekt moet het internet op. Trouwens, veel cd-boekjes bieden evenmin informatie waar je als koper iets aan hebt. En dan ook niet in onze moerstaal.

      Over Opusklassiek kan ik heel kort zijn: GEWELDIG!!

      Groetjes uit het altijd zonnige zuiden van
      Frits

    • #5855 Reageer
      OpusKlassiek
      Gast

      Dag Frits,

      Bedankt voor het compliment!

      Over de kwaliteit van de muziekjournalistiek in ons land is op Facebook al voldoende gezegd en dus laat ik het hierbij.

      Hartelijk gegroet,
      Aart van der Wal

    • #5858 Reageer
      J.H. Coetzee
      Gast

      Dag besten!

      Het aantal reacties op dit forum n.a.v. wat ik maar de ‘kwestie Kerkhof’ noem, valt me nogal tegen. Ik had er meer van verwacht, maar daarom is mijn bijdrage misschien wel meer dan welkom.
      Ik las vanochtend het ‘muziekkatern’ in de Volkskrant. Een paar cd-besprekingen van Frits van der Waa. Let wel: drie stuks, dat is het dan. Een hobbykrant! Schandalig gewoon om jullie dan zo af te serveren. Wat die krant per week op dit gebied publiceert doen jullie op een ochtend of middag (of avond).
      Ga zo door en laat die brallende blaaskaak zich maar bezighouden met ‘De reus van Rotterdam’, samen met zijn pa. Amazing Stroopwafels!
      Jan Hendrik groet u allen zeer!

    • #5860 Reageer
      opusklassiek
      Sleutelbeheerder

      Dank voor de reacties. Een aantal ervan heb ik, op grond van hun inhoud, al eerder verwijderd. Het moet wel netjes blijven. Dat is een bekend probleem op fora: dat de moderator (te) vaak moet ingrijpen. Dat heeft niks met censuur, maar alles met fatsoen te maken. Waarvan akte.

      Moderator
      https://www.opusklassiek.nl

    • #5861 Reageer
      Hans Adema
      Gast

      Goede middag!

      Ik heb geen Facebook o.i.d., maar heb uit het bovenstaande mogen oppakken dat er ‘gelazer in de tent’ is geweest, met ene Merlijn Kerkhof als de aanjager en Aart van der Wal als de afmaker. Tenminste, zo is het op mij overgekomen.

      Ook ik ben een liefhebber van klassieke muziek en ook ik stoor me aan de uitermate gebrekkige berichtgeving hierover in wat de ‘dagbladpers’ wordt genoemd. Alsof ons ‘wereldje’ er eigenlijk niet toe doet. Gelukkig zijn er sites die veel informatie verstrekken, met boven aan mijn lijstje Opusklassiek. Daar kan werkelijk geen enkele krant aan tippen (ook hun sites niet!) Het is geen one-man-show zoals Musicalifeiten (waar door de gebrekkige indexering nauwelijks doorheen te komen is en dagelijks zoveel wordt gepubliceerd dat ik me al lang afvraag hoe 1 persoon dit, luisterend en wel, voor elkaar krijgt). Basia Jaworski heeft eveneens een prachtige site. Geweldig toch, en alles vrij toegankelijk!

      De Merlijn Kerkhofs hebben weinig te bieden. Maar goed dat er zulke uitstekende alternatieven bestaan!

      De uwe!
      Hans Adema

    • #5869 Reageer
      Heino Braam
      Gast

      Goede morgen,

      Jammer dat de moderator dit ‘draadje’ heeft gesloten, want er valt nog zoveel over te zeggen. Bijvoorbeeld over de onmogelijkheid om zinnig over muziek te schrijven. Bernlef zei er ooit in de Volkskrant behartigenswaardige dingen over.

      Toch nog een ‘randopmerking’: ik las ergens dat muziekrecensenten die bij de dagbladpers in dienst zijn musicologie hebben gestudeerd. Waarom krijgen ze in hun krant dan zo weinig ruimte om hun kennis te demonstreren? En waarom nemen ze daarmee blijkbaar stilzwijgend genoegen? Vreemd! Hoe minder woorden er aan muziek kunnen worden besteed, des te minder de kennis hierover een eerste vereiste is. Lijkt mij..

      Succes, OPUS KLASSIEK! Ik gun u alle ruimte van de wereld!

    • #5870 Reageer
      opusklassiek
      Sleutelbeheerder

      Dag Heino,

      Het lijkt me wel wat al te kort door de bocht: musicologie en tekstruimte, maar wel is het een feit dat ‘vroeger’ veel meer ruimte werd gemaakt voor muziekkritische verkenningen. Hierbij de link naar een representatief voorbeeld: https://www.delpher.nl/nl/kranten/view?query=Reichenfeld+Beethoven+sonates+Brendel+Kempff&coll=ddd&identifier=KBNRC01:000026508:mpeg21:a0186&resultsidentifier=KBNRC01:000026508:mpeg21:a0186

    • #5871 Reageer
      J. Froberger
      Gast

      Ik voel geen reden om Opus Klassiek te verdedigen. Goede wijn behoeft geen krans. Vrijwel dagelijks raadpleeg ik deze site. De recensies in de grote dagbladen sla ik al lang over, met uitzondering van Trouw. Peter van der Lint kan ik meestal waarderen, maar ik vraag me af voor hoe lang. En dan doel ik op een niet al te sterke recensie van het zomerconcert van Het RphO. https://www.trouw.nl/recensies/poezelige-mozart-van-shani-schuurt-dicht-tegen-kitsch-aan~ba4e694a/
      Wat betreft de waardering kan ik hem volgen, maar de gebruikte metaforen voegen totaal niets toe. Onnodig en vermoeiend, zou ik zeggen. Maar ja, net als de musicus heeft ook de recensent wel eens een off-day.

    • #5872 Reageer
      opusklassiek
      Sleutelbeheerder

      Het probleem zit vrij diep: Vorige maand kwam de nieuwe muziekstreamingdienst Primephonic met een persbericht waaruit bleek dat driekwart van de Nederlanders nog nooit gehoord heeft van Janine Jansen en Jaap van Zweden. Meer dan de helft (bij de jongeren tot 35 jaar zelfs bijna driekwart) blijkt bovendien volkomen onkundig te zijn van de fameuze openingsmaten uit Beethovens Vijfde symfonie. Dat Mozart een Oostenrijker was bleek bij meer dan de helft van de generatie tot 35 jaar volslagen onbekend. De voor de hand liggende conclusie: het is droevig gesteld met de kennis van de klassieke muziek in ons land. De uitkomsten komen uit de pen van het marktonderzoekbureau Haystack Research Consulting in opdracht van Primephonic. Op kleine schaal had ik overigens soortgelijke ervaringen. Bartók en Bruckner werden als schilder bestempeld, Schnittke als auteur, Cavalli als beeldhouwer en Schumann als dichter.

      Maar er lijkt – alweer volgens dat marktonderzoek – toch wel een beetje goed nieuws te zijn: de helft van de ondervraagde Nederlanders – dat geldt zowel voor de jongeren als de ouderen – vindt dat zij te weinig kennis hebben van klassieke muziek. Ruim een derde zou zelfs graag meer naar klassieke muziek luisteren, maar ziet als sta-in-de-weg een gebrek aan aangedragen suggesties en adviezen (van wie??). We lijken dus deels een volkje van luiwammesen te zijn.

      Laat ik het nu niet weer over de bezuinigingscarrousel hebben, maar slechts vaststellen dat radio, tv en dagbladpers de klassieke muziek in ons land al meerdere decennia geen grote dienst meer bewijzen en dit mede heeft geleid tot de gesignaleerde afkalving. De aldus doelbewust opgeworpen obstakels zijn waarschijnlijk van blijvende aard. Het niveau van de muziekkritiek heeft er zich aan aangepast.

      Wonderlijk genoeg is er in de dagbladpers nog wel volop aandacht voor nieuw verschenen boeken en zelfs ramsj. Daarover wordt wel uitgebreid bericht. En dit ondanks het feit dat er veel minder wordt gelezen (zie https://lezen.nl/sites/default/files/Zoveel%20lezen%20we%20niet.pdf).

      Het is zoals het is.

    • #5878 Reageer
      opusklassiek
      Sleutelbeheerder

      De discussie kan ook op Facebook worden gevolgd (https://www.facebook.com/opusklassiek)

    • #5924 Reageer
      Reinier van de Woude
      Gast

      Met grote waardering lees ik altijd uw stukjes (zeg maar gerust: stukken) en het verbaast me inderdaad hoe weinig de kranten ruimte over hebben voor klassieke muziek. Het zou me inderdaad niet verbazen dat het over luttele jaren zelfs daarmee afgelopen is. Klassieke muziek leeft niet, tenminste: niet voldoende. De Grote Afwezige bij de NPO. In de ’tussendoortjes’ van de actualiteitenrubrieken klinkt nooit klassiek, maar altijd weer die poppulp.

      Luister is ook al niet meer wat het ooit is geweest. Glossy, veel gedoe om niks en met alleen maar uitgeklede recensietekstjes. Bovendien vind ik het tijdschrift nooit meer in de schappen. Iets mis met de distributie?

      Ik kijk soms op Musicalifeiten, maar daar is – ik kan het alleen maar bevestigen! – geen doorkomen aan. Alles op alfabet gerangschikt, zoek dat maar eens uit, met een zoekfunctie die de term ‘hopeloos’ verdient.

      Dan Opus Klassiek en Basia Jaworski! BINGO!!

    • #5927 Reageer
      opusklassiek
      Sleutelbeheerder

      Wat Musicalifeiten betreft: u kunt met behulp van Google Search uiteraard gericht zoeken. Bijvoorbeeld: Musicalifeiten+Brahms+Pianokwintet

    • #5928 Reageer
      H.L. Boissevain
      Gast

      Ik las vanavond in NRC een lange recensie van de Ruhrtriennale. Wat heb je daar als Nederlandse lezer nu aan? Misschien een handjevol landgenoten waren erbij. Wat een verspilling!

    • #6021 Reageer
      Maud Vrauwdeunt
      Gast

      Ik las ergens dat Merlijn Kerkhof uw heer v.d. Wal geen ‘collega’ wilde noemen. Het had “iets” met professionalisme te maken. Dat hij maar eens moest solliciteren bij de Volkskrant en bezien of hij wel zou worden aangenomen. Wat een ongekend grievende laatdunkendheid, wat een dédain! Wie de recensies van ene MK leest schrikt zich een hoedje door hun oppervlakkigheid. Maar dat daargelaten, sinds kort heeft MK een nieuwe collega erbij gekregen: ene mevrouw Maartje Stokkers, bekend van radio en tv. Ze is ook het recensentenpad opgegaan en wat lezen we? Inhoudsloos gebeuzel. Tsja…

Weergave van 15 reactie threads
Reageer op: Reactie #5871 in Merlijn Kerkhof en de zondvloed
Je informatie:




Annuleren