CD-recensie
© Siebe Riedstra, oktober 2019
Schubert: Die schöne Müllerin D 795 Jasper Schweppe (bariton), Riko Fukuda (fortepiano) |
De Nederlandse bariton Jasper Schweppe (1969) is kernlid van het Nederlands Kamerkoor (en regelmatig te gast bij de andere Nederlandse beroepskoren). Daarnaast treedt hij regelmatig op als solist en in liederenrecitals. De toevoeging Nederlands is niet overbodig, een verre voorvader van Schweppe wandelde in 1797 (het geboortejaar van Franz Schubert) vanuit Bielefeld in de richting van Amsterdam. Een van de vele jonge mannen die destijds al wandelend hun geluk elders gingen beproeven. Een aardige parallel met de 'wandernde' hoofpersoon uit Die schöne Müllerin.
Jasper merkt terecht op dat we op het internet ruim voldoende informatie over Schubert en zijn Müllerin bijeen kunnen sprokkelen, en vertelt daarom in de toelichting zijn eigen verhaal. Daarin geeft hij ook een soort 'mission statement' - niet overbodig gezien het overstelpende aantal Winterreisen (een vorige cd op het label Et'cetera) en Müllerinnen dat de cd-catalogus bevolkt.
'In mijn uitvoering van deze liederen probeer ik de bedoeling van Schubert zo dicht mogelijk te benaderen door niet zozeer vanuit belcanto te denken, maar vanuit de declamatie van de tekst. Ik probeer aan de manier van zingen van onze tijd te ontsnappen door de liederen van Schubert te benaderen vanuit de 18 de eeuw. Om zo dicht mogelijk bij de oorsprong te komen is net als bij onze opname van Winterreise de keuze gemaakt om de liederen te zingen met een fortepiano uit de tijd van Schubert. Het betreft een instrument van de bouwer Graf die bij Schubert in de straat gevestigd was.'
Het eerste dat bij beluistering opvalt is de verstaanbaarheid - woord voor woord kunnen we de tekst al luisterend volgen, de bijgevoegde tekst is volkomen overbodig. Het afzien van 'belcanto' (zangersmaniertjes) heeft als direct gevolg dat in de dynamiek niet wordt overdreven - geen uitbundig forte of gefluisterd pianissimo. De Graf pianoforte (geen kopie maar een origineel uit 1827, collectie Edwin Beunk) past zich daar voortreffelijk bij aan. Ook pianiste Riko Fukuda volgt Schweppe in haar aandeel op de voet. De opnametechniek hanteert hetzelfde procedé: Dit is geen Müllerin voor de concertzaal maar voor de huiskamer, en zo komt de opname ook bij de luisteraar binnen. Heerlijk intiem, zonder fratsen. Alsof Schubert en zijn vriend Johann Michael Vogl bij u in de woonkamer musiceren.