CD-recensie
© Siebe Riedstra, april 2019
Rosanne Philippens - Insight Biber: Passacaglia Bach: Partita for viool solo nr. 2 in d, BWV 1004 (Allemande, Courante, Sarabande, Gigue) Enescu: Sarabanda - Airs dans le genre Roumain Ysaÿe: Sonate nr. 3 in D (Ballade) Philippens: Intermezzo 1-4 - Outro Rosanne Philippens (viool) |  |
Rosanne Philippens (1986) speelt niet alleen uitstekend viool, ze wordt ook uitstekend ondersteund door het label Channel Classics. Dit is haar vijfde cd voor het kwaliteitslabel, voorafgegaan door titels die stuk voor stuk iets onderscheidends hebben. Nog geen twee jaar geleden besprak Aart van der Wal op deze site de laatste twee, met verwijzingen naar de voorgaande, dus daar kunt u voor alle achtergrondinformatie terecht.
Voor deze uitgave kiest ze de titel Insight. Gewapend met niets anders dan haar viool trok ze door Europa van recital naar recital. Niet in de Kleine Zaal of Wigmore Hall, maar intiemere plekken waar ze een dialoog met haar publiek kon aangaan. Een gesprek over de stukken die ze speelde en de indruk die ze maakten, de volgorde van plaatsing en de relevantie. Stukken vielen af, met de volgorde werd geëxperimenteerd en uiteindelijk ontstond er een uitgekristalliseerd programma dat ze zonder publiek opnam en verfijnde met een viertal geïmproviseerde intermezzi plus een outro (een intro ontbreekt). Zo hebben de inzichten die ze onderging vorm gekregen op een manier die nieuwe inzichten kan veroorzaken bij de cd-luisteraar.
Godzijdank is het niet een gemakzuchtig allegaartje van leuke mopjes geworden waar we meer en meer mee worden lastig gevallen, en ook geen plechtig recital waar interessante meesterwerken op een saaie manier aan bod komen. Dit is gewoon een pracht van een cd waarop bloedmooi gespeeld wordt en de spanning van de eerste tot de laatste seconde wordt vastgehouden (over die laatste seconde straks meer). Met alleen maar een viool en de vaste wil om een publiek te boeien met muziek die relevant is voor het instrument, de bespeler en de luisteraar. Dat kun je doen door een uur lang Biber, Bach of Ysaÿe te spelen, maar je kunt ook Biber, Bach en Ysaÿe combineren.
Rosanne Philippens begint heel puur met de Passacaglia van Heinrich Ignaz Franz von Biber, het slotstuk van zijn Rosenkrans Sonates, en het eerste stuk voor de eenzame viool dat er werkelijk toe doet. Ze speelt niet door tot het slot, maar bewaart de laatste twee minuten voor achteraan haar recital. Daartussen plaatst ze delen uit Bachs Tweede Partita, onderbroken door een Sarabande van George Enescu. Enescu krijgt alle ruimte met zijn Airs dans le genre Roumain, na een verbindende inmprovisatie gevolgd door de Ballade van Ysaÿe. Tegen het verschroeiende slot daarvan staat de viool in brand en is er een Intermezzo nodig om ons in de verkoelende wereld van Biber terug te leiden. Daarmee is de cirkel gesloten, zou je zeggen, en dat is ze ook.
Wat er dan volgt is de Outro, een jazzy woord voor naspel, een improvisatie die dient als toegift en in een live-situatie ook als zodanig dienst kan doen. Maar... de luisteraar met zijn zojuist aangeschafte cd zal zich ongetwijfeld afvragen waarom zijn schijfje al na 54 minuten luisteren naar een superieure opname er de brui aan geeft. Want na die Outro was er zat ruimte voor een bonustrack van ruim twintig minuten - meer dan genoeg voor de ontbrekende Ciaconne uit Bachs Tweede Partita. En gezien het overtuigende spel van Rosanne Philippens in de eerste vier delen een schrijnend gemis.