CD-recensie

 

© Siebe Riedstra, juni 2021

Coll: Vioolconcert – Hidd'n Blue op. 6 – Mural – Four Iberian Miniatures, viool en kamerorkest – Aqua Cinerea op. 1

Patricia Kopatchinskaja (viool), Orchestre Philharmonique du Luxembourg o.l.v. Gustavo Gimeno
Pentatone PTC 5186 951 • 81' •
Opname: juli 2019 (Mural & Hidd'n Blue), juni/juli 2020 (Vioolconcert & Miniatures), dec. 2020 (Aqua Cinerea), Philharmonie Luxembourg

   

Eindelijk! Hij werd al in 2009 de enige leerling van Thomas Adès en gerenommeerde orkesten als het London Symphony, Los Angeles Philharmonic en Münchner Philharmoniker voerden zijn werken uit. We hebben het over de Spaanse componist Francisco Coll, met zijn zesendertig jaren niet echt een nieuwkomer, die hier voor het eerst een eigen cd met tachtig minuten muziek presenteert op het label Pentatone. Dat dankt hij niet in de laatste plaats aan dirigent Gustavo Gimeno (1976), chef-dirigent van het Luxemburgs Philharmonisch Orkest en vanaf het seizoen 21/22 eveneens chef van het Canadese Toronto Symphony Orchestra. Beide mannen werden geboren in Valencia, en twee van de vijf titels die hier zijn opgenomen ontstonden in opdracht van Gimeno en zijn orkest. Het spreekt vanzelf dat alle werken op deze schijf hier hun discografische première beleven.

Coll componeert niet alleen, hij is ook beeldend kunstenaar, en hij geeft in een interview aan dat hij maar weinig verschil ziet tussen beide disciplines:

‘M y father had a small frame shop. I grew up surrounded by paintings. Today I make a painting every time I compose a work. Sometimes I don't know if I'm composing or painting, because I don't see much difference between painting and composing. Even the process of composing is similar for me to painting. Instead of focusing on a fragment, and refining it with oil, what I do is a quick sketch with charcoal, then add a watercolour, then a more refined colour and finally I focus on the final touches before finishing the work. In composition I do practically the same thing. I usually compose very quickly, because I have the feeling that the final result will be more organic, more fluid and will have a more convincing rhetoric. But I don't think I am inventing anything new.'

In 2016 maakte Patricia Kopatchinskaja (PatKop op Twitter) dankzij Gimeno kennis met Francisco Coll, en de klik tussen de twee veroorzaakte de opdracht tot een vioolconcert dat in februari 2020 in Luxemburg in première ging, een paar weken voordat de concertpraktijk op slot ging. Het werk is een gecombineerde opdracht en wacht dus nog steeds op de premières door de overige opdrachtgevers: London Symphony, de orkesten van Seattle en Bamberg en de ZaterdagMatinee. De Amsterdamse uitvoering staat geboekt voor 18 december 2021. Mural, geschreven tussen 2013 en 2015, en in feite een vijfdelige symfonie, is opgedragen aan Gimeno en het Luxemburgse orkest en beleefde daar in 2016 zijn eerste uitvoering. De Four Iberian Miniatures voor viool en orkest uit 2013 zijn op YouTube te beluisteren in een uitvoering tijdens de BBC Proms van 2016, door Augustin Hadelich en Britten Sinfonia, gedirigeerd door Thomas Adès. Aqua Cinerea is Colls opus 1, geschreven in 2005 voor het studentenorkest waarin hij zelf als trombonist actief was, en in 2019 nog eens grondig herzien. Met Hidd'n Blue trok Coll voor het eerst internationaal de aandacht met uitvoeringen in Londen onder François-Xavier Roth en Thomas Adès.

De cd biedt een uitgelezen gelegenheid om kennis te maken met deze intrigerende schilderende componist. Gustavo Gimeno, het Luxemburgs orkest en Patricia Kopatchinskaja blijken gedroomde pleitbezorgers en het opnameteam van Pentatone heeft wonderen verricht. Wat we daarbij te horen krijgen laat zich uiterst moeilijk in woorden vangen, een eigenschap die Coll deelt met zijn mentor Thomas Adès. Over beiden worden lovende woorden gesproken wanneer het over het vakmanschap gaat: beheersing van de vorm en een talent voor orkestreren lijkt ze aangeboren. Een hang naar eclecticisme wordt ze hier en daar ook voorzichtig verweten. De toelichting bij deze cd vat het samen in een eerlijk credo van Francisco Coll: Don't try to please a conservative public or the institutionalised avant-garde: just write what you hear and dare to fail.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links