CD-recensie

© Siebe Riedstra, juli 2023

Calefax is een Nederlands blaaskwintet met een afwijkende bezetting: hobo, klarinet, altsax, basklarinet en fagot. Voor deze wonderlijke samenstelling bestaat geen repertoire. Daarvoor zorgen de musici zelf, in de vorm van arrangementen en opdrachten. Hoofdarrangeur is altsaxofonist Raaf Hekkema, die op deze cd hulp krijgt van basklarinettist Jelte Althuis. Het repertoire van Calefax schiet alle kanten op, van de Kunst der Fuge van Bach, tot de Rhapsody in Blue van Gershwin. Laatstgenoemd werk gaf de naam aan deze uitgave, An American Rhapsody. Er is nogal wat moed voor nodig om deze sterk op de piano leunende partituur te bewerken voor een blaaskwintet, maar Hekkema durfde het aan. Het resultaat wekt bewondering, maar de piano wordt node gemist.

Het repertoire op de cd valt in twee delen uiteen. Er wordt begonnen met klassieke partituren van Burleigh, Gershwin, Florence Price en Barber. Harry T. Burleigh (1866-1949) was een leerling van Antonin Dvorák aan het conservatorium van New York. Hij zette zijn mentor op het spoor van de spirituals, die door Dvorák gepropageerd werden als de inspiratiebron voor de Amerikaanse klassieke muziek. De hoofdmelodie van het tweede deel van zijn Symfonie uit de Nieuwe Wereld is een verkapte spiritual, bekend geworden met de toegevoegde tekst Goin' Home. Basklarinettist Jelte Althuis arrangeerde twee deeltjes uit de Southland Sketches van Burleigh. Hij nam ook de eerste twee delen van de pianosonate van Florence Price onder handen (in omgekeerde volgorde). Excursions, een vierdelige suite voor piano van Samuel Barber, werd in 1945 in première gebracht door Vladimir Horowitz; ook deze bewerking stamt van Jelte Althuis.

Calefax steekt vervolgens over naar de jazz en de progressieve pop van Eric Dolphy, Duke Ellington, Stevie Wonder en Moondog (1916-1999). Laatstgenoemde was een blinde straatmuzikant in Manhattan die zijn stad toezingt in New Amsterdam, waarin Raaf Hekkema zich als vocalist laat horen. Minstens even belangrijk als de perfect gespeelde arrangementen waarop Calefax ons trakteert is de boeiende toelichting (10 pagina's, alleen Engels) van Raaf Hekkema, waarin tevens de grote aanhang – en navolging – die Calefax in de Verenigde Staten geniet aan de orde komt. Pentatone zorgde voor de perfecte opname.

index