CD-recensie

 

© Siebe Riedstra, februari 2018

 

The Bach Circle

Kittel: Fantasia - Präludium in e - So gehst du nun, mein Jesu, hin

Krebs: Toccata & Fuga in a - Freu dich sehr, o meine Seele

Vogler: Mach's mit mir Gott nach deiner Güt

Walther: Concerto del Sgr. Meck

(C.Ph.E.) Bach: Fantasie & Fuga in c, Wq 119/7 - Sonate in a, Wq 70 nr. 4

Bach: Toccata & Fuga in d, BWV 565

Emanuele Cardi (orgel)
Briliant Classics 95649 • 74' •
Opname: augustus 2017, Chiese di San Martino, Cimego (I)

 

Johann Sebastian Bach was in de ogen van zijn tijdgenoten bepaald geen nieuwlichter, maar door zijn kolossale theoretische kennis de geboren pedagoog. Van zijn vele leerlingen krijgen we hier een bloemlezing gepresenteerd met plussen en minnen. Het is voor de geïnteresseerde muziekliefhebber zonder meer een plus om een handzaam overzicht te hebben van namen die niet bepaald grote bekendheid genieten. In sommige gevallen is dat niet verwonderlijk, maar een mens wil graag weten waarom. Johann Christian Kittel (1732-1809) was een vlijtige leerling die manmoedige pogingen ondernam om Bachs muzikale nalatenschap de negentiende eeuw in te slepen. Uit zijn lesmethode 'Der angehende praktische Organist' worden we gewaar dat hij goed opgelet heeft, maar zelf niets wist te verzinnen. Daarentegen blijft het verbazen dat Johann Ludwig Krebs - Bach noemde hem Der einzige Krebs in meinem Bache - tegen de stroom op moet zwemmen, terwijl hij een portefeuille vol prachtige werken heeft voortgebracht. Van Johann Caspar Vogler (1696-1763) horen we in diezelfde stijl het mooi geornamenteerde koraalvoorspel Mach's mit mir Gott nach deiner Güt.

Johann Gotfried Walther (1684-1748) was meer collega dan leerling, en samen produceerden de heren een prachtverzameling orgelbewerkingen van orkestrale composities. Zoon Emanuel mag natuurlijk niet missen en laat horen dat hij het beter weet dan zijn vader - met de bekende Sturm und Drang die zijn werk een speciaal coloriet verleent. Opvallend dat zijn werk in deze samenhang compleet uit de toon valt. Het laatste woord is aan Sebastian zelf, met het meest geliefde orgelwerk aller tijden, de Toccata en Fuga in d. Ironisch genoeg en dus geheel op zijn plaats in deze kring van leerlingen en collega's, een werk waarbij ieder bewijs van zijn auteurschap ontbreekt.

Tot zover de plussen. De minnen zitten in de praktische uitwerking, die met de beste bedoelingen tot stand kwam. Organist Emanuele Cardi koos voor deze bloemlezing een nieuw instrument dat in 2014 door Giorgio Carli gebouwd werd naar de principes van Gottfried Silbermann. Een relatief klein tweeklaviers instrument met een pedaal van drie stemmen (16 en 8 plus Bazuin 16). Het bevindt zich in een niet al te grote ruimte en is erg direct opgenomen. Dat heeft het voordeel dat geen detail verloren gaat, en het nadeel dat een wat agressief klankbeeld een zekere luistermoeheid veroorzaakt. Organist Emanuele Cardi is daar zelf ook schuldig aan - zijn spel is onberispelijk maar niet meeslepend virtuoos, en dat wreekt zich in een overbekend werk als de Toccata en Fuga in d. Hier en daar een moment voor poëtische reflectie - ik denk aan Voglers prachtige koraalvoorspel - zou eveneens welkom zijn geweest.

Wat deze cd heel duidelijk maakt: van Sebastian Bach kon men allemachtig veel leren.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links