CD-recensie

Fascinatie, bewondering en nostalgie

© Paul Korenhof, mei 2014

Les plus belles Chansons Charles Aznavour, Gilbert Bécaud, Edith Piaf, Yves Montand, Jacques Brel, Juliette Gréco, Georges Brassens, Serge Gainsbourg, Dalida, Charles Trenet Membran/Documents 405637-600157-3 (10 cd's)

Voor menige oudere onder ons is het Franse chanson uit de jaren vijftig veel meer dan louter nostalgie. Het is zelfs meer dan een icoon of een symbool voor het culturele klimaat in die periode. Voor de liefhebber is het echte Franse chanson een volwassen kunstvorm, momenteel lang niet meer zo populair, maar wel op een niveau dat associaties oproept met het kunstlied. In geen ander populair genre stond het woord zo centraal dat het kon uitgroeien tot een waarlijk literair niveau, en in geen ander populair genre had de muziek zo sterk een ondersteunende functie. En zelden is het karakter van het Franse chanson zo goed gevangen als in 'L'âme des poètes' ('Longtemps, longtemps, longtemps') van Charles Trenet, in deze anthologie aanwezig in vertolkingen van Juliette Gréco, het zingende symbool uit de tijd van het existentialisme, en van Trenet zelf.

In de loop van tien redelijk volle cd's met meestal twintig titels trekken heel wat oude bekenden voorbij en wat dat betreft, viert de nostalgie hoogtij, maar zeker met vertolkers als Juliette Gréco, Edith Piaf, Yves Montand, Georges Brassens en Charles Trenet ligt ook de muzikaal-poëtische kwaliteit heel hoog. Heerlijk bovendien om weer gewoon teksten te kunnen verstaan omdat ze gezongen worden met duidelijke aandacht voor de woorden, en omdat ze niet verdrinken in de elektronische versterking van ofwel de zanger ofwel de begeleiding. Hoewel de opnamen van kwaliteit verschillen, zijn de dubbings bovendien van opvallend goede kwaliteit, waardoor menig detail hoorbaar wordt dat mij voordien nooit is opgevallen, bijvoorbeeld dat Edith Piaf de -m- in 'Padam' zoveel klank en zelfs sonoriteit geeft, dat het eerder een klinker dan een medeklinker lijkt.

Mijn enige probleem met deze box is de aanwezigheid van Dalida, of beter: met het van haar gekozen repertoire. Het merendeel van de opnamen op deze tien cd's laten 'klassieke chansons' horen, al overschrijden vooral Aznavour en Bécaud met achtergrondkoortjes en kunstmatig weggeregelde begeleidingen door een groot orkest daarbij nog wel eens de grens met het 'echt' populaire repertoire. De enige rechtvaardiging voor de aanwezigheid van Dalida is echter dat zij alles in het Frans zingt, maar van 'Hava Naguila' tot 'Marina' van Rocco Granata (jazeker!) komen hier in twintig titels de 'Arbeidsvitaminen' van veertig jaar geleden voorbij. Een Frans chanson is op deze cd echter in geen velden of wegen te bekennen en ik begrijp niet waarom haar plaats niet wordt ingenomen door een 'echte' chansonnière als Anne Sylvestre of de onovertroffen Barbara, wier 'Nantes' mij een halve eeuw nog steeds de rillingen over de rug laat lopen.

index