CD-recensie
© Paul Korenhof, maart 2023
Celebrating Offenbach Offenbach: Robinson Crusoe Offenbach: Vert-Vert Offenbach: fragmenten uit: Le Voyage dans la lune - Geneviève de Brabant - La Jolie Parfumeuse - Le Pont des soupirs - Les Braconniers - La Permission de dix heures - Vert-Vert - Les Deux Pêcheurs ou Le Lever du soleil - La Créole - Monsieur et Madame Denis - Belle Lurette - La Diva - Les Bergers - La Rose de Saint-Flour - Boule de neige - L'Île de Tulipatan - La Boulangère a des écus - Une Nuit blanche - Il Signor Fagotto - Maître Péronilla - Le Fifre enchanté ou Le Soldat magicien - Le Château à Toto - Le Roi Carotte Opera Rara ORB3 (7 cd's) |
|
Is Offenbach echt 'in' of danken we de opeenvolging van uitgaven op verschillende labels aan het toeval. De afgelopen maanden heb ik namelijk drie keer zoveel uitgaven met zijn muziek in handen gehad als in het hele Offenbach-jaar 2019. Niet dat ik daar een probleem mee heb! Al in mijn tienertijd behoorde hij tot mijn favoriete componisten. een voorliefde die in gang was gezet door een oude opname van Les Contes d'Hoffmann met het ensemble van de Opéra Comique onder André Cluytens, en die een extra stimulans kreeg door enkele platen met hoogtepunten bij de Franse tak van Philips.
Aan Opera Rara danken wij nu deze box met drie heruitgaven, de derde na eerdere compilaties gewijd aan Donizetti (klik hier) en Rossini (klik hier). Voor de Offenbach-fans die deze opnamen niet bezitten in de oorspronkelijke versie met het van Opera Rara gebruikelijke tekstboek om van te watertanden, is deze uitgave zelfs een must. En een troost is natuurlijk dat alle teksten zonder enig probleem vanaf de site van Opera Rara kunnen worden gedownload.
Belangrijker is vooral dat we in deze box twee werken vinden die behoren tot de 'echte' opera's van Offenbach, die zich in de nadagen van het Tweede Keizerrijk heel bewust tot een ander publiek ging wenden. Geen zuiver satirische werken dus, waarin de dolle situaties over elkaar heen tuimelen, maar muzikale komedies met een romantische inslag en een duidelijke verhaallijn. Daarbij ligt de humor vooral in de situaties waarin de personages terechtkomen, wat betekent dat de personages zelf, geheel in de sfeer van de opérta-comique, minder snel karikaturen worden
De eerste, Robinson Crusoe uit 1867, is ondanks enkele hilarische momenten een beslist niet kluchtige bewerking van het indertijd populaire boek van Daniel Defoe en de première in de Opéra Comique was zeker een succes, zij het niet zo groot als dat van enkele opéras bouffes uit de keizertijd als Orphée aux enfers of La Belle Hélène. De nu opnieuw uitgebrachte opname met uitsluitend Britse solisten stamt uit de beginjaren van Opera Rara, maar wie die periode bewust heeft meegemaakt, weet dat de Britse zangkunst toen ware hoogtijdagen doormaakte. De voorstellingen van de ENO met uitsluitend 'eigen' solisten waren toen zelfs regelmatig te prefereren boven die in Covent Garden met dure gasten.
Met uitmuntende vertolkingen van de tenor John Brecknock, de sopraan Yvonne Kenny en de mezzosopraan Sandra Brown in de hoofdrollen en al even opmerkelijke bijdragen van de bas Roderick Kennedy, de alt Enid Hartle, de sopraan Marilyn Hill Smith en de tenor Alexander Oliver in de ondersteunende rollen blijft geen wens onvervuld. Althans: bijna geen wens, want uiteindelijk is een uitvoering in het Frans natuurlijk te prefereren boven de hier gebruikte Engelse vertaling. Aan de andere kant hebben de Engelsen zoveel ervaring met de werken van Gilbert & Sullivan, dat zij ook van een opera van Offenbach een sprankelend geheel maken, terwijl Alun Francis en het Royal Philharmonic Orchestra de lichtvoetige sfeer er uitstekend in weet te houden.
Twee jaar na Robinson Crusoe ging in de Opéra Comique onder nog grotere bijval Vert-Vert in première, een komedie die muzikaal en dramatisch waarschijnlijk elf jaar later Louis Varney inspireerde tot de bij ons bekendere Les mousquetaires au couvent en die nota bene op een half jaar vóór de dood van Offenbach, in diens eigen Bouffes-Parisiens in première zou gaan. In Vert-Vert zitten de meisjes echter niet achter kloostermuren, maar in een pensionaat, wat betekent dat aan de directrice van dat instituut eveneens een amoureuze affaire kon worden toebedeeld.
De opname van Opera Rara uit 2008 was wederom een belangrijke bijdrage aan de discografie en tot op heden is het de enige registratie van dit werk gebleven, maar om eerlijk te zijn: ik heb zelfs geen behoefte aan een nieuwe versie. Bij deze opname was Opera Rara bovendien al internationaler gericht, zowel waar het de keuze van de solisten als waar het de uitvoering zelf betreft. De voertaal was dus ditmaal Frans met ook uitstekend gesproken dialogen waarin vaak alleen het tempo bij sommige solisten verraadt dat Frans niet hun moedertaal is. Ook vocaal is de bezetting, met een cameo optreden van Jennifer Larmore als de zangeres La Camilla, over de gehele linie voortreffelijk, zonder uitschieters maar ook zonder inzinkingen, en David Parry houdt er met het Philharmonia Orchestra voortreffelijk de sfeer en de vaart in.
Twee jaar eerder had Opera Rara ons echter verrast met een uitgave die zo mogelijk nog meer luisterplezier biedt. Onder de titel Entre Nous werden ruim veertig nooit of zelden eerder opgenomen fragmenten uit twee dozijn minder bekende werken bijeengebracht, van korte solo's tot ensembles van tien minuten. Dat resulteerde in twee cd's vol muzikale juweeltjes die getuigden van zowel de veelzijdigheid en de lichtvoetige humor als van het hoge niveau van de muziek van de volledig verfranste Offenbach. Wederom gedirigeerd door David Perry en met vocale bijdragen die het onweerstaanbare karakter van deze muziek alleen maar benadrukten.
Evenals de beide vorige compilaties wordt ook deze geleverd als een handzaam doosje met de cd's in kartonnen hoesjes. In het begeleidende boekje vinden we naast alle details en de korte inhoud van Robinson Crusoe en Vert-Vert ook een uitgebreide toelichting. De beide libretti zijn te vinden op www.opera-rara.com en kunnen eveneens worden aangevraagd via info@opera-rara.com