CD-recensie
© Kees de Leeuw, november 2021
Lalande - Les Soupers du Roi Lalande: Grande Pièce royale, que le Roi demandait souvent - Suite in g - Concert de Trompettes: prelude - Suite in D - Suite in e |
 |
Voor wie zich als liefhebber van orkestrale muziek uit de Hoogbarok oriënteert op Frankrijk is Michel-Richard de Lalande (1657-1726) onontkoombaar. Dat ontdekte ik ruim dertig jaar geleden toen ik een Erato-cd vond van het Orchestre de Chambre met dirigent Jean-Francois Paillard met delen uit de Symphonies pour les soupers du Roy van De Lalande, zoals de naam van de componist destijds meestal en soms nu ook nog wordt aangeduid.
Waar de meeste platenmaatschappijen en musici zich beperkten tot een klein deel verscheen in 1990 een integrale uitvoering van deze compositie(s) met het ensemble La simphonie du Marais onder leiding van Hugo Reyne, met maar liefst 5 uur muziek op 4 cd's, uitgebracht door Harmonia Mundi France. Vincent Dumestre refereert aan een concert met Hugo Reyne waar hij als 'jonge musicus' deze muziek ontdekte, waarbij opgemerkt mag worden dat Reyne slechts zes jaar ouder is dan zijn collega.
Lalande kreeg vooral na de dood van Lully in 1687 een zeer belangrijke plek aan het hof van Versailles, waar hij sinds 1683 aan verbonden was. Hij mocht zich naast het componeren van (prachtige) geestelijke muziek, waarvan diverse cd's getuigen, ook gaan toeleggen op de wereldlijke muziek.
Lalande kwam op de idee om deze muziek in suites vast te leggen, met als uitkomst een eerste uitgave van de Symphonies pour les soupers du Roy in 1703 door de hofmusicus én bibliothecaris André Danican Philidor. Aldus kreeg deze muziek op termijn ook bekendheid buiten de zeer beperkte groep mensen die de soupers van de zonnekoning Lodewijk XIV mochten bijwonen. Na de dood van Lalande verschenen andere en nog uitgebreider edities.
Hugo Reyne koos destijds voor edities uit 1703 en 1713, d.w.z. niet minder dan een dozijn suites, aangevuld door het Concert de Trompettes. Voor wie de integrale opname te zwaar op de maag ligt is de keuze van Vincent Dumestre en zijn musici een uitstekend alternatief.
De suites zijn samengesteld uit drie soorten muziek, puur instrumentaal zoals préludes en caprices, dansmuziek (gigues, sarabandes, menuetten, enz. ) en bewerkingen van vocale muziek. In een deel van de bewaarde partituren ontbreekt helaas welke instrumenten nodig zijn. Meestal is evenwel sprake van fagot, hobo, met de vioolsoli soms ook voor luit en trio's.
Voor deze cd opname zijn er diverse orkestpartijen gereconstrueerd. Er is voor een groot aantal instrumenten gekozen, waaronder ook minder gangbare en soms zelfs weinig bekende. Zo hoort men bij voorbeeld een windmachine, teorbe, musette, flageolet en uitgebreid slagwerk. Met de grote gevarieerdheid aan muziek en de aansprekende melodieën (waar de koning vaak naar vroeg) is er voor elke smaak wel iets te vinden.
In 2009 werd de operazaal van Versailles opnieuw in gebruik genomen. De ruimte leent zich prima voor het opnemen van deze instrumentale muziek. Dat het ensemble briljant, overtuigend en gepassioneerd speelt is bijna een vanzelfsprekendheid. Het past prima bij de uitstraling van de cd- en dvd-producties van Chateau de Versailles Spectacles.