CD-recensie

 

© Gerard van der Leeuw, januari 2020

Styrian Harpsichord Concertos

Scheibl: Klavecimbelconcert in C
Wagenseil: Klavecimbelconcert in g, WV 323 - in F, WV Deest. F:I -
Steinbacher: Pastorella in G - Prélude in a - Klavecimbelconcert in a
Casteli: Klavecimbelconcert in G
Anoniem: Klavecimbelconcert in C

Michael Hell (klavecimbel),
Lucia Froihofer (viool)
Neue Hofkapelle Graz. o.l.v. Lucia Froihofer en Michael Hell
CPO 555 269-2 • 79' •
Opname: 2018, Universität für darstellende Kunst Graz

   

Een van de grote producties in het afgelopen Festival Oude Muziek Utrecht dat voor een groot deel gewijd was aan de stad Napels was de uitvoering van Agar et Ismaele, een oratorium van de jonge Alessandro Scarlatti. Een zeer groot aandeel aan de uitvoering werd geleverd door de Neue Hofkapelle Graz o.l.v. klavecinist/blokfluitist Michael Hell. Van datzelfde ensemble verscheen onlangs een interessante cd met klavecimbelconcerten uit Stiermarken.

Het is een mooi verhaal: in 1941 vond men bij toeval bij het slopen van een tegelkachel in kasteel Vorberg (Wurmberg) bij Ptuj in het huidige Slovenië een daar zorgvuldig weggestopte kist met muziekmanuscripten. Pas in 1953 werd het zaakje onderzocht. Dit is wat men vond: naast een groot aantal pianosonates, al dan niet met begeleiding, het enorme aantal van maar liefst 31 concerten voor ‘Clavier’ en orkest. Waarvan dan ook nog eens 27 unicaten! De verzameling mogelijk bijeengebracht door Ignaz Maria, Graf Attems (1714-1762). Een interessante man, die nog in Leiden rechten studeerde. Geboren in Graz, de hoofdstad van het oude Stiermarken, maakte hij een Grand Tour naar Italië, van waaruit hij mooie brieven aan zijn vader in Graz stuurde.

Op de cd een keuze van een zestal concerten uit deze collectie van componisten als Johann Adam Scheibl (1710-1773), Johann Michael Steinbacher (overleden na 1750), ene Casteli (?), en een anonymus. De enige beetje bekende componist die hier met twee concerten vertegenwoordigd is, is Georg Christoph Wagenseil (1715-1777), maar ook die zal bij de meesten alleen maar bekend zijn omdat hij ooit voor de jonge Mozart in Wenen blaadjes omsloeg. Ook trombonisten zullen hem kennen: Wagenseil schreef maar liefst twee tromboneconcerten.
Het is een uitermate interessante cd geworden, die laat horen dat het pianoconcert naast een Berlijnse traditie (de Bachleerlingen Kirnberger, Müthel, Nichelman, C.Ph.E. Bach e.a.), ook een Weense, Oostenrijkse traditie heeft.

Michael Hell bespeelt een mooi Weens instrument uit 1755 van de uit Mainz afkomstige Johann Leydecker en wel in één concert het originele instrument. De andere concerten speelt hij op een kopie van dit instrument uit 2017. Het is een instrument met een zogenaamd Wiener Bassoktav, een gebroken octaaf waarbij de toetsen aldus verdeeld worden:

De Neue Hofkapelle Graz speelt enthousiast en met grote precisie. Solist Michael Hell verdedigt deze muziek als een leeuw. Af en toe is hij - het was me in Utrecht ook al opgevallen - wel erg nadrukkelijk aanwezig. Nu is hij hier natuurlijk de solist, dus het stoort me minder dan bij zijn continuospel, maar toch: een beetje minder exuberantie was de muziek hier en daar ten goede gekomen. Lucia Froihofer speelt haar solopartij in het concert van Casteli (voor viool, klavecimbel en orkest) met verve. Een cd vol ontdekkingen, die maar weer eens duidelijk maakt hoe weinig we eigenlijk over deze tijd - zeg de periode tussen Bach en Mozart - weten. Opname en tekstboekje zijn voortreffelijk. We zijn van CPO niet anders gewend.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links